بسم الله الرحمن الرحیم

تاریخ : 11 اردیبهشت 1400

مجری:

با وضو آمد به‌قصد لیلِ الف رقت، علی!

ابن ملجم در شب احیاء چه قرآنی گشود

بسم الله الرحمن الرحیم

عرض سلام و ادب و احترام دارم خدمت همۀ بینندگان عزیز شبکه جهانی حضرت ولی عصر، إن شاءالله که طاعات تان مقبول درگاه حضرت احدیت باشد، عرض تسلیت دارم خدمت شما فرا رسیدن ایام سوگواری شهادت مولای متقیان علی (ع) را، إن شاءالله که در این شب های احیاء نام ما را در زمره شیعیان خاص آن حضرت بنویسند.

در خدمت شما هستیم با یکی دیگر از برنامه های عصر ایمان با کارشناسی جناب حجت الاسلام حاج آقای عباسی، حاج آقای عباسی سلام علیکم خوش آمدید.

استاد عباسی:

سلام علیکم و رحمة الله

بنده هم عرض سلام و ادب و احترام و همینطور عرض تسلیت دارم محضر بینندگان عزیز و گرامی شبکه جهانی ولی عصر (ارواحنا له الفداء) ایام ضربت خوردن و شب ضربت خوردن امیرالمؤمنین و ایام شهادت و همینطور شب های قدر را امیدوار هستم که خدا به ما توفیق بدهد که از عزاداران واقعی حضرت امیرالمؤمنین (ع) باشیم و آنچه که امشب و این شب ها به عنوان شب های قدر خدای متعال به بندگان مقرب خودش عنایت می کند به برکت و عظمت امیرالمؤمنین و فرق شکافته امیرالمؤمنین خدا به ما هم عنایت بفرماید.

مجری:

عزیزانی که پیگیر هستند برنامه های جناب حاج آقای عباسی را، مباحث اجتهاد و تقلید را حاج آقا در پس گرفته بودند و در ذیل آن به مباحث خمس در اسلام رسیدند، با توجه به وقفه یک دو هفته ای که این وسط در پیش افتاد ما از حاج آقا تقاضا داریم که یک خلاصۀ را بفرمایند از جلسات گذشته و بحث شان را در پیش بگیرند، حاج آقا در خدمت تان هستیم.

استاد عباسی:

بسم الله الرحمن الرحیم و به نستعین انه خیر ناصرٍ ومعین ثم الصلاة و السلام علی سیدنا و نبینا ابوالقاسم مصطفی محمد و علی اهلبیته الطبین الطاهرین و لعن دائم علی اعدائهم اجمعین الی قیام یوم الدین.

بحث ما پیرامون اجتهاد و تقلید بود همانطور که بینندگان عزیز پیگیر مباحث بودند ادله حجیت اجتهاد و تقلید را ما عرض کردیم و بسیاری از نکات و مطالب و شبهاتی که در این باره مطرح بود را پاسخ دادیم و محضرشما بینندگان عزیز بودیم بیست و خُردۀ برنامه تاکنون تقدیم محضرتان کردیم و امیدوار هستم که روشنگر بوده باشد، بحث اجتهاد و تقلید آن کلیت و شاکله بحث را همانطور که قول دادیم بودیم علمی و مستند بحث کردیم و به نوعی می رسیم به بخشی از مباحث و مطالب که اینها مربوط به حواشی مسئله و شبهاتی که احیاناً مطرح کردند و انتقادات و اشکالاتی که گاهاً مطرح کردند اینها را یک مقداری در جلسات پیشرو نسبت به اینها مباحثی را مطرح خواهیم کرد.

مجری:

مباحث ادله حجیت با محوریت مباحث خمس در اسلام، إن شاءالله که استفاده کنیم از نظرات شما و بیانات شما، بفرمایید حاج آقا.

استاد عباسی:

همانطور که شما اشاره کردید به موضوع بحث امشب یکی از مباحثی که در حاشیه بحث اجتهاد و تقلید مطرح می شود مسئله خمس هست به عنوان یک وجوهات شریعه ی که مؤمنین باید پرداخت بکنند و در اسلام از صدر اسلام این مسئله وجود داشته، یکی از اتفاقات در این بین هست که جریان نو اخباری که به نوعی پرچم مقابله و مبارزه با مرجعیت و بحث اجتهاد و بحث تقلید را برداشته اند به شدت با مسئله خمس مقابله می کنند و مخالفت می کنند؛ ادعای که مطرح می کنند این هست که این خمس نباید در دوران غیبت پرداخت بشود و گرفته بشود و این خمس شرعیت ندارد انجام آن و مخالف با روایاتی از معصومین هست گرفتن این خمس در این دوران، وقتی جریان مرجعیت را باطل می دانند به تبع مسئله خمس هم که یکی از ابزارهای مالی برای تقویت جریان شیعی و جریان اسلامی هست در اختیار مرجع تقلید هست آن را هم به تبع با آن مقابله می کنند و موجهه می کنند و در می کنند به اصطلاح، ما برای اینکه این مسئله هم بین ما و نو اخباری ها اختلافی هست هم بین ما و اهل سنت با این نام و این عنوان در بعضی از فروعات آن اختلافی هست و بحث ها و هجمه های را مطرح می کنند لذا بحث خمس را به عنوان یک بحث مفصل در برنامه عصر ایمان إن شاءالله در جلساتی بررسی خواهیم کرد؛ اصلاً معنای خمس چه است؟ حدود ثغور خمس چه است؟ ادله وجوب خمس و پرداخت خمس برای مؤمنین و مسلمان ها چه است؟ این را بررسی می کنیم و در پایان این مباحث می رسیم به این نکته و مسئله که آنها مطرح می کنند و آن هم حلال بودن خمس برای شیعیان در دوران غیبت باشد و در واقع وجوب نپرداختن خمس و عدم الزام پرداخت خمس در دوران غیبت باشد، مرحله آخر به آن نکته هم می رسیم و آن را پاسخ می دهیم اما بحث مان همانطوری که در بحث های قبلی هم عرض کردیم و متعهد بودیم یک روال علمی دارد چون ما نمی خواهیم هیجانی، یک بیننده می آید مثلاً یک سؤالی را مطرح می کند یا یک نفر در فضای مجازی یک شبهۀ را در رابطه با خمس ایجاد می کند ما هم بیاییم دو دقیقه، پنج دقیقه، ده دقیقه یک برنامه بیان بکنیم و جواب بدهیم و تمام بشود، نه، می خواهیم بحث یک روال علمی داشته باشد که اگر کسی می خواهد ابتدا  و انتهای بحث را و در فضای آرشیو شبکه یا فضای مجازی پیگیری بکند بداند دقیقاً از این جلسه شروع شد دو جلسه، سه جلسه، پنج جلسه مدون دقیق به همۀ مباحث آن پرداخته شد، ابتدا و انتهای بحث را بتواند کامل پیگیری بکند و نه این باشد که حالا یک بحث زودگذری در عرض چند دقیقه، و إلا جواب مختصر و مفید پنج دقیقه ی هم می شود به یک همچین شبهۀ مطرح کرد ولی این موضوع، موضوع مهمی هست گاهی اوقات موضوع مورد غفلتی هست حتی در باب شریعت و عملی و اعتقادی است برای ما، حرف و حدیث های زیادی گاهی اوقات در رابطه با این مسئله مطرح می شود که ما می خواهیم به صورت علمی ریشه ای همه این بحث ها را إن شاءالله پاسخ بدهیم.

ابتداً می پردازیم به اینکه معنای خمس در لغت چه هست؛ از معنای لغوی خمس شروع می کنیم بعد معنای اصطلاحی و بعد بحث های را که در این رابطه لازم هست بیان کنیم؛ در کتاب «لسان العرب» إبن منظور جلد ششم، دارصادر بیروت لبنان، صفحه 70، واژه خمس؛ می گوید:

«والخُمس والخُمُس والخِمس: جزء من خمسة»

تا

«والجمع أخماس. والخَمس»

و اینکه می گوید:

«أخذ خُمس أموالهم»

گرفتن خمس اموال ایشان

لسان العرب، إبن منظور، چاپ دارصادر بیروت لبنان، ج 6، ص 70

وقتی که می گوییم بحث خمس مطرح می شود با این عنوان، این معنای لغوی که آقای إبن منظور در رابطه با خمس آورده.

در «کتاب العین» فراهیدی هم در جلد چهارم صفحه 205 می گوید، از خمس شروع می کند:

«والخَمسُ: أخذک واحداً من خَمسَةٍ، تقول: خَمَستُ مال فلان، وتقول: هذا خامِسُ خَمسة، أی: واحد من خمسة والخُمسُ: جزء من خَمسة، وخَمَستُ القوم، أی: تَسمُّوا بی خَمسة»

که این کلمه به معنای یک پنجم، به معنای جزئی از پنج تا، یا یکی از پنج تا، یا پنجمین از پنج تا در لغت به کار رفته.

کتاب العین، فراهیدی، ج 4، ص 205

این معنای لغوی که برای خمس مطرح است.

در رابطه با معنای اصطلاحی هم من دوتا منبع عرض می کنم؛ در «کتاب الخمس» مرحوم شیخ انصاری متوفی 1281 هجری قمری، شیخ انصاری (اعلی الله مقامه الشریف) در کتاب الخمس شان صفحه 21

«النظر الثالث فی الخمس»

کتاب الخمس، شیخ انصاری، متوفی 1281هه ق، ص 21

بعد ایشان می گویند:

«وهو لغةً: رابع الکسور، وشرعاً اسم لحقٍّ فی المال یجب للحجة (علیه السلام) و قبیله»

از نظر شرعی بخشی از آن، کسری از آن مبلغ هست بحث یک پنجم مطرح است و نظر شرعی هم اسمی است برای یک حق مالی که واجب است بر افراد

«للحجه (علیه السلام)»

برای امام معصوم (ع) هست

بعد ادامه مفصل البته ایشان بحث کرده که برای چه مواردی و کجا لازم هست. بعد از آن شیخ محمد حسن نجفی صاحب جواهر در کتاب «جواهر الکلام» متوفی 1266 هجری قمری، صفحه 275 این کتاب «کتاب الخمس»:

«وهو حق مالی فرضه الله-مالک الملک بالأصالة-علی عباده فی مال مخصوص، له ولبنی هاشم»

حق مالی است که خداسی متعال فرض کرده واجب کرده، خدای که اساساً و اصالتاً مالک همه املاک و مالک همه عالَم هست بر همه بندگانش نسبت به یک مال مخصوصی برای امام و برای بنی هاشم برای پیامبر

«الذین هم رؤساؤهم وسوّاسهم وأهل الفضل والإحسان علیهم-عوض إکرامه إیاهم بمنع الصدقة والأوساخ عنهم»

این را خدای متعال إکرام کرده به اینها به جای صدقات، به جای زکات، به جای صدقاتی که اینها را منع کرده برای پیامبر و اهل بیت پیامبر (ع)

جواهر الکلام، شیخ محمد حسن نجفی، متوفی 1266 هه ق، ص 275، کتاب الخمس

چون صدقات حالا از تعبیرهای استفاده شده صدقات به عنوان اوساخ، به معنای که اینها مال خیلی خوبی نیستند و چون قرار هست اضافه اموال افراد در زکات زده بشود برای رشد بیشتر، این را شأن و جایگاه اهل بیت (ع) و امام معصوم (ع) خدای متعال ندانسته و منع کرده است اهل بیت (ع) را از گرفتن صدقات و گرفتن زکات، لذا به جای آن آمده خدای متعال إکرام کرده آن ها را به خمس به عنوان یک حق مالی دیگر.

این شروع بحث ما نسبت به خود واژه خمس لغتاً و اصطلاحاً و اگر من بخواهم خلاصۀ این را عرض بکنم این مطلب می شود که خمس یک واجب شرعی هست که لفظ کلمه خمس هم از یک پنجم گرفته شده که بنای بر این هست که یک پنجم، حالا این یک پنجم از چه؟ مفضل عرض خواهیم کرد، ولی مبلغ او و مقدار او یک پنجم هست خود لفظ خمس هم از یک پنجم یعنی بخشی از مال، مقداری از مال گرفته شده.

حالا توضیح این مطلب که این خمس برای چه مطرح شده و اتفاق افتاده؛ ببینید خدای متعال در عالَم رزق فراوانی را در اختیار ما قرار داده، همۀ بندگانی که در عالَم دارند زندگی می کنند روزی خور سفره کرامت خدای متعال هستند، این شب ها شب قدر هست که در شب قدر «لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ* تَنَزَّلُ الْمَلائِکَةُ وَ الرُّوحُ فِیها بِإِذْنِ رَبِّهِمْ مِنْ کُلِّ أَمْرٍ» از جانب خدای متعال ملائکه و روح بر زمین می آیند محضر امام معصوم می رسند مقدرات عالَم در شب قدر، اصلاً نام قدر به همین معنا است مقدرات عالَم در شب قدر مشخص می شود، چه کسانی سال آینده قرار هست که به عتبات مشرف بشوند، چه ازدواج های، چه فرزند آوری های، چه رزق های معنوی بر سفره افراد اتفاق می افتد امشبی را و مانند این شب های قدر خدای متعال رقم می زند، بعد خدای متعال بخشی از منافعی که به انسان می رسد را با شرایط خاص، آنهم نه به معنای اینکه کلاً هر چه شما درآوردی باید مثلاً یک پنجم را بدهی نه، با شرایط خاصی از درآمدهای انسان در امور مختلف که حالا این درآمد می تواند مثلاً آن به اصطلاح گنج و غنیمت در جنگ و این مسائل باشد تا آنچه که به سرمایه انسان افزوده می شود، آنچه که ربح و سود کسب انسان هست با شرایط عرض کردیم خاص مثل اینکه مثلاً بر آن ربح کسب باید یک سال گذشته باشد یعنی بعد از یک سال اگر در امور زندگی به اصطلاح خرج نشد، اگر در مسائل زندگی مورد استفاده قرار نگرفت بعد از آن به کنار باقی مانده بود و پس انداز شده بود از آن باید پرداخت بشود، یا نسبت به سرمایه هست افزایشی که نسبت به سرمایه اتفاق می افتد که اینها را مواردش را توضیح می دهم، البته برنامه ما برنامه احکام نیست اینطور نیست که بگوییم ما قرار هست که احکام در این برنامه بگوییم اما در طول بحث و هنگام بحث نکاتی را از مباحث در رابطه با خمس اشاره می کنیم روشن شدن بینندگان عزیز و آشنا شدن هر چه بیشتر با این فریضه الهی و این واجبی که خدای متعال برای ما قرار دادند و قائل شدند.  

مجری:

بیش از اینکه جناب استاد ادامه مباحث خودشان را در پیش بگیرند تقاضا دارم از بینندگانی که در حال حاضر ما را تماشا می کنند به شماره های زیر نویس شده می توانند هم پیامک بدهند و هم تماس بگیرند؛ حاج آقا در خدمت شما هستیم.

استاد عباسی:

بله، این بود نسبت به اصل مسئله خمس که ما ادله آن را و آنچه که مطرح شده بصورت متقن  مستند در منابع روایی شیعه در قرآن کریم مفصل مطرح خواهیم کرد، من خواهشم این است از بینندگان عزیزمان شاید یک ویژگی داشته باشد این تصادم و تصادف برنامه ما در شب 19 و شب قدر اولین شب قدر امسال، خود ماه رمضان بهار معنوی و ابتدای سال معنوی است و شب های قدر آنچه که بر انسان رقم می خورد برای همه سال آینده انسان هست و شاید همه ما مسلمان ها مؤمنین به دنبال یک تحول در زندگی هستیم، در شب های قدر به دنبال یک اتفاق بسیار خوب از نظر معنوی و از نظر دنیایی و آخرتی و مالی و همه شکل برای آینده زندگی مان دغدغه داریم نگرانی داریم آینده خودمان و فرزندان مان و این احتمال را می دهم که بعضی احیاناً شاید تا الآن توجه لازم را نداشته باشند، یکی از آزمایش های مهم بر سر راه بندگان عمل به واجبات و شرایع هست، شرایع و وجباتی مثل نماز مثل روزه، اینها شاید به نوعی بیشتر جلوی چشم هستند، و در دسترس هستند، بیشتر درباره آنها گفته شده بیشتر به آنها پرداخته شده، به هر حال هر روز در همه رسانه ها دارد بارها اذان پخش می شود، نماز جماعت ها دارد نشان داده می شود، از هر محله ای که شما رد می شوید مسجدی هست که افراد هنگام اذان دارند برای نماز آنجا می روند، و بنوعی سهل و الوصول تر و بشتر ما با آن درگیر هستیم، اما بعضی از واجبات هست هم یک مقداری مواجه شدن با آن واجبات سخت است، از آن حیث که ممکن است انسان آن آمادگی لازم را نداشته باشد، چون واجبات عادی درگیر را که ما انجام می دهیم، معمولاً واجباتی که داریم انجام می دهیم، اینها اعمالی است که داریم بجا می آوریم، نماز است و روزه است، ولی یک جاهایی خرج کردن هست، یعنی پرداخت کردن هست، معمولاً پرداخت  کردن ها سخت تر است برای ما انسان ها دیگر، مخصوصاً در دنیا معاصر که دائم این مطلب رواج داده شده، که حق مالکیت با افراد هست، افراد مالک هستند، اگر کسی بخواهد یک ریالی در یک جایی خرج بکند می گوید من باید با خواست و میل خودم خرج بکنم، لذا شما ببینید گاهی اوقات افراد خرج  های خیلی کوچکی را حاضر نیستند انجام بدهند، مثلاً عوارضی از یک اتوبانی هست، بعد می بینیم یک نفر اتوبان را دور می زند که مثلاً آن مبلغ کم عوارضی را پرداخت نکند،یا وقتی که می خواهد از یک دست فروشی خرید بکند، گاهی اوقات دیدیم که خیلی وسواس به خرج می دهد که این دست فروش اگر مثلاً یک لیفی را 5 هزار تومان بفروشد، این بتواند 4 تومان از او بخرد و یک تخفیفی از او گرفته باشد، ولی همین شخص وقتی که وارد یک رستوران می شود وارد یک کافی شاب می شود وارد یک جای مدرن می شود گاهی اوقات آنجا یک قهوه را مثلاً 20 هزار تومان اگر باشد، گاهی اوقات یک مبلغی را اضافه تر هم آنجا پرداخت می کند، و این تفکری است که بنوعی در ما ایجاد کردن که چه؟ که شما با میل خودت باید خرج بکنی، و آنجایی خرج بکنید که آن خرج یک طورهایی نمود داشته باشد، اگر من در آن رستوران اضافه 28 هزار تومان خرید کردم، 2 تومان را بگیرم، می گویم آنجا زشت است، آن کلاس لازم را ندارد، کسر شأن هست، اما آنجا اگر با یک دستفروش چک و چونه بزنم که 5 هزار تومان را 4 هزار تومان بخرم، اینجا اشکالی ندارد، به دنیا آموخته اند که شما مالک بر پولتان هستید هر جا دوست دارید خرج بکنید، هرجا میل تان هست خرج بکنید، در حالی که در فرهنگ دینی اینگونه نیست، یعنی یک جاهایی آدم میلش هست ولی نباید خرج بکند، مثل جاهایی که محرمات است، یک جاهایی میل آدم نیست و باید آدم خرج بکند، مثل جایی که در واجبات است، خرج کردن در واجبات مثل نفقه پرداخت کردن برای همسر، خب حالا یک همسری باهم زندگی شان خوب است که اصلاً این ملاحظه نمی کند فکر نمی کند، یک موقع یک همسری همسر مناسبی نیست باهم اختلاف دارند با هم  دعوا دارند، احساس می کند که او بهش ظلم کرده، اینجا پرداخت این واجب باز هم واجب است و اینجا خارج میل انسان است، اگر اینجا آدم تلاش نکرد که این را یک طوری بپیچاند یک طوری دور بزند انجام ندهد تا قانون بالا سرش نایستد باید پرداخت کنی و إلّا حسابت  را می بندم، این از آن موارد بسیار مشکل هست، لذا از واجباتی که این ویژگی را دارد که ممکن است خیلی خوشایند انسان نباشد، آدم می خواهد خرج بکند وقتی شما می خواهید خرج بکنید ماه غذایی را می خری می بینید  این ماده غذایی را مقابلش، اما یک خرجی است شما مقابل و ما به ازایش را نمی بینی، متوجهش نمی شوی باید پرداخت بکنی و زور است، یعنی و واجب است و باید انجام بدهی، دیگر اینجا دل بخواه و اختیاری نیست، از آن قاعده  ای که ذهن ما جا افتاده که مال من است، ملک من است، پول من است هر جا دوست دارم خرج می کنم، از آنجا خارج می شود، لذا در روایات خیلی در رابطه با اهمیت این مسئله روایت داریم ما و بحث شده از جانب معصومین (ع) از جمله این روایتی که در کتاب شریف بصائر الدرجات صفار هست،  متوفای 290 هجری قمری از کتاب های متقدم ما در روایات و اینها هست، از اصحاب امام حسن عسکری متوفای 290، هجری قمری، در جلد1 صفحه 60، روایت از ابو حمزه ثمالی است، از ابی جعفر از امام باقر (ع)

«قال قرأت علیه آیة الخمس»

بصائر الدرجات، صفار، ج 1، ص 60

که ما حالا آیه خمس را مفصل بحث خواهیم کرد، می گوید آیه خمس را من بر وجود نازنیم امام باقر (ع) خواندم حضرت فرمودند که آیه 41 سوره انفال که

«فَأَنَّ لِلَّهِ خُمُسَهُ وَلِلرَّسُولِ وَلِذِي الْقُرْبَ»

بحث خمس را در آنجا مطرح کرده، حضرت فرمودند

«مَا كَانَ‌ لِلَّهِ‌ فَهُوَ لِرَسُولِهِ‌ وَ مَا كَانَ لِرَسُولِهِ فَهُوَ لَنَا»

هر چیزی که برای خدای متعال هست برای پیامبرش هست، و هر چیزی که برای پیامبر هست برای ما اهل بیت هست،

«ثم قال»

بعد حضرت فرمودند

«لَقَدْ يَسَّرَ اللَّهُ عَلَى الْمُؤْمِنِينَ أَنَّهُ رَزَقَهُمْ خَمْسَةَ دَرَاهِمَ وَ جَعَلُوا لِرَبِّهِمْ وَاحِداً وَ أَكَلُوا أَرْبَعَةً حَلَالًا»

انفال/41

خدای متعال سعی کردند بر مؤمنین آسان گردانند این مسئله را، که چه؟ که پنج درهم رزق به یک بنده داده می شود، یک درهم این را برای خدا قرار بدهند  و برای خدا کنار بگذارند، و چهار درهم این  را بصورت حالا و طیب برای خودشان استفاده بکنند،  البته این باز هم قید می خورد یعنی همین مقدار هم نیست، یعنی این نیست که بگوییم هر کسی اگر پنج هزار تومان در آمد داشت باید از همان ابتدا 4هزار تومان، این لطف است بر بندگان هست، 4 هزار تومانش را استفاده بکند، یک هزار تومانش را از ابتدا بگذارد کنار، نه اینگونه نیست، بلکه در پایان سال و آن چیزی که اضافه از مخارج روزانه بدست می آید.

مجری:

البته اگر کسی بخواهد این کار را انجام بدهد شایسته است، به‌عنوان خمس همان موقعی که بدست می آورد، ولی واجب نیست،

استاد عباسی:

بله ولی واجب نیست، خدا این را یک مرحمتی به بندگان که این سختگیری به این عنوان اتفاق نیافتاده برای بندگان اگر بخواهد به ظاهر همین یک روایت عمل بکند، که حالا آقایان اخباری دنبال ظاهر روایات و یک روایت را برمی دارند علم می کنند، حضرت اینجا فرمودند که خدا پنج درهم به او رزق داده، یک درهم را بگذارد برای خدا

«وَ أَكَلُوا أَرْبَعَةً حَلَالًا»

چهارتایش را برای خودش بعنوان حالا و طیب استفاده کند

ظاهر قضیه برای ما وقتی اینطور گفته می شود برای ما آسان است، ظاهر قضیه معقول و منطقی هم هست، خدای متعال می گوید من این رزق را برای شما قرار دادم، در اختیار شما قرار دادم، این همه شما راحت کسب و کار و تجارت وغیره انجام می دهید، در ملک خدای متعال، یک نفر یک مغازه ای را اجاره کرده، می بینی آقا این عمده ای از زحمت ماهیانه اش را دارد کنار می گذارد برای صاحب مغازه که این شخص مستأجرش هست، یک مرتبه 2 میلیون، 3 میلیون، 5 میلیون،10 میلیون، یک مغازه را دارد اجاره می دهد، که آدم وقتی نگاه می کند می بیند این روزانه باید 200 هزار تومان از دست مزدش را از منافعش را بگذارد کنار برای صاحب خانه، وقتی به او می گوییم که برای صاحب مغازه وقتی می گوییم که این خیلی زیاد شد، می گوید چاره ای نیست، من ملک او را اجاره کردم و اگر این ملک نباشد بخواهم بروم یک خیابان دور افتاده، اصلاً این مقدار فروش ندارم، بنابراین من ناچار هستم از منافعم تقسیم کنم با صاحب مغازه به خاطر اینکه من خودم ندارم این سرمایه را که این ملک را بخرم، حالا ما داریم در ملک خدای متعال داریم زندگی می کنیم، داریم در ملک خدای متعال کسب کار انجام می دهیم، تجارت انجام می دهیم، داریم در مجموعه و ملک خدای متعال داریم نفس می کشیم از این هوا و از این امکانات استفاده می کنیم، خدای متعال می گوید آن که شما کار می کنید آن که من به شما روزی می دهم، آن را بخشی اش را باید برگردانید، و بخشی از آن را باید برای دین و برای خدا و پیامبر و اهل بیت (ع) بگذارید، گاهی اوقات همین برای ما سخت می شود از سخت ترین امور می شود، یک موقعی من نمی توانم یک حکمی از احکام خدا را عمل کنم، مثلاً روزه برای من خیلی سخت می شود حالا یا بیماری دارم، یا نه هوای نفس طوری است که روزه بر من سخت می شود، قبول دارم مؤمنین دارند روزه می گیرند، اهل عبادت و غیره، من هم قبول دارم، تو دلم هم می گویم کاش می گرفتم اما یا به خاطر بیماری یا به خاطر هوای نفس من نمی گیرم، ولی نمی آیم بگویم اصلاً چه کسی گفته روزه، برای چه ما باید روزه بگیریم الآن در این شرایطی که از نظر اقتصادی خیلی مشکل شده یا مثلاً عزیزان ما در منطقه اهواز واینها بگویند الآن که اینجا این گرد و خاک و اینها اینقدر زیاد هست، ما الآن چه هوای داریم نفس می کشیم که بخواهیم روزه هم بگیریم برای خدا؟، یعنی گاهی اوقات من بجای اینکه سرم را بیاندازم پایین بگویم من توفیق پیدا نکردم این کار را انجام بدهم من این عبادت خدا را انجام ندادم گاهی اوقات حالت می شود حالت گردن کشی و حالت انکار، این خیلی بد است ،و این آن آسیب هست که آدم دنبال بهانه بگردد اصل قضیه را منکر بشود، بگوید چه کسی گفته خمس واجب است، خمس اصلاً به چه کسی بدهم، چه کسی الآن صلاحیت دارد خمس را بگیرد، نه آقا این برای قدیم بوده یا این اصلاً نبوده اینها درست کردند، ببینید گاهی به انکار روایت معصوم که حضرت ادامه این را فرمودند

«ثُمَّ قَالَ هَذَا مِنْ حَدِيثِنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ لَا يَعْمَلُ بِهِ وَ لَا يَصْبِرُ عَلَيْهِ إِلَّا مُمْتَحَنٌ قَلْبُهُ لِلْإِيمَانِ»

حضرت فرمودند این از آن مواردی  از روایات ما است که صعب، دشوار است، پذیرش آن سخت هست و عمل نمی کند به آن و صبر نمی کند بر انجام آن إلّا کسی که قلب او برای ایمان امتحان شده است،

خیلی روایت، روایت عجیبی است، آنهایی که آقایانی که می گوید «حَدِيثِنَا صَعْبٌ مُسْتَصْعَبٌ» اصلاً شأن نزول و ورودش اینجا است، یعنی امام معصوم در رابطه با خمس فرمودند که این مطلبی که ما داریم می گوییم آقا این یک پنجم درآمد شما برای خدا است، آنکه برای خدا است برای ما اهل بیت (ع) است، باید برگردانید، و فرمودند این از آن روایات دشوار هست از آن مقدار، آنقدر سخت و دشوار است که جز کسی که قلب او آماده ایمان و پذیرش ایمان شده باشد، امتحان پس داده باشد، جز او نمی تواند به این عمل بکند، نمی تواند این مطلب را بپذیرد، آدم ها در موارد دیگر، وقتی که قرار می شود که یک نمازی بخوانند در آن نماز متوسل به ولی خدا امام معصوم بشوند، خب می آیند نماز می خوانیم دیگر، یک موقعی قرار هست پول خرج بکنند برای ولی خدا اینجا دیگر معلوم نیست، هر کسی بیاید پای کار و بیاید در میدان این کار را انجام بدهد، رفتن به سراغ اموال افراد، این کار بسیار کار دشواری است چون افراد، موضع دارند، این مال من، زندگی من، خانه من، که فراوان در فراوان دیدیم که افراد اهل بسیاری از امور دیگر بودن اما وقتی که به این واجب رسیده، گفتند دیگر اینجا شوخی بردار نیست دیگر، یعنی من قرار است یک مرتبه بیایم چند میلیارد تومان از پولم را، همینطوری بدهم، همینطوری واگذار بکنم، و این برایشان سخت شده، این یک روایت عرض کردیم، در «بصائر الدرجات»؛ روای دیگر در رابطه با خمس از وجود نازنین امام صادق اینکه حالا شاید کسی تصور کند، خب اهل بیت علیهم السلام آیا نیاز به این پول دارند، یعنی خدا برای گرداندن کارهای مربوط به دین خودش در روی زمین، نیاز دارد آدم ها بیایند از جیبشان خرج بکنند، می گوییم این هم مثل خیلی از موارد دیگر خدا رزق آن یتیم را هم می دهد رزق آن مستحق را هم می دهد متنهی طوری در دینا محیا کرده است که آدم ها به واسطه اینها ابتلا پیدا می کنند، امتحان می شوند به واسطه اینها، واسطه آن را اگر ما نیاییم برای یک مستحقی یک کمکی انجام بدهیم او زندگی اش خواهد گذشت، به او خواهد رسید ولی اینجا ما در امتحان مان مردود شدیم، لذا برا مسئله وجوهات شرعی مثل خمس این مسئله نیست که امام معصوم زندگی اش نمی گذرد بدون پولی که ما ببریم بدهیم، یعنی امام معصوم احتیاج دارد به اینکه مثلاً یک میلیون ، دو میلیون فلان مبلغ را در زمان امام معصوم، یا در زمان غیبت حضرت ولیعصر (ارواحناله الفداء) یعنی دین خدا، خدا خودش نمی تواند یک طوری تأمین بکند، یک طوری آدم ها را تشویق بکند یک نفر بیاید همینطوری از مبلغی از زندگی اش را در اختیار بگذارد، می گوییم روالی خداوند متعال برای این قائل شده، برای آزمایش افراد و برای تطهیر افراد و مال و زندگی افراد، برای رشد افراد هست، روایتش را عرض بکنم، در کتاب شریف کافی در جلد1، محمد بن یعقوب کلینی، متوفی 329، صفحه 345، در کتاب الحجه،  روایت از امام صادق (ع) هست،

«محمد بن یحیی عن احمد بن محمد بن عن ابی فضّال، عن ابی بکیر، سمعت ابا عبد الله (ع) یقول إنی لآخذ من احدکم درهم و إنی لمن اکثر اهل المدینة مالاً ما ارید بذلک إلّا أن تطهروا»

الکافی، محمد بن یعقوب کلینی، ج 1، ص 345

حضرت فرمودند من از هر کدام از شما ممکن است که خمس تان را دریافت بکنم، پولی را مبلغی را از شما بابت خمس تان بگیرم اما این حواستان باشد، این در حالی است که من از پولدارترین آدم های مدینه هستم، یعنی فکر نکنید امام صادق (ع) محتاج مال من است برای اینکه گذران زندگی پیدا بکند، بروم زود خمسم را بدهم که حضرت لنگ نماند العیاذ بالله، پولی دستش نباشد، نه من از نظر مالی وضعیت زندگی ام خوب است، من از نظر مالی از کنار امام حسن مجتبی (ع)، این ماهی که ماه میلاد حضرت است، همیشه سفره در مدینه پهن بود، همیشه خان کرم حضرت پهن بود، اما «ما ارید بذلک إلّا أن تطهروا» من نمی خواهم از مال شما، من نمی خواهم خمس مال شما را إلّا اینکه می خواهم مال شما را پاکیزه بکنم، یعنی من می خواهم به مال شما برکت برگردد، به مال شما رحمت خدا برگردد، ضمن اینکه شما یک واجبی را دارید انجام می دهید، خدای متعال واجب کرده بر عهده شما، گفته این کار را انجام بدهید، این وظیفه را انجام بدهید، این پول را پرداخت بکنید، این یکی از چیزهایی است که مقرب به سوی خدای متعال است، یعنی خدای متعال مانند نماز بر ما خمس را واجب کرده، مانند روزه بر ما خمس را واجب کرده، همانطوری که نماز و روزه موجب تقرب بنده می شود، پرداخت خمس هم موجب تقرب می شود، «ما ارید بذلک إلّا أن تطهروا» کسی تصور نکند دارد یک مبلغ چندر غازی را پرداخت می کند بعنوان وجوهات شرعی، خب الحمد الله ما کار دین را راه انداختیم، نه آقا کار دین بدون شما و او و او من و هزاران نفر و میلیون ها نفر غیر ما کار دین راه می افتد، میلیاردها نفری که اصلاً مسلمان نیستند، و از آنهایی که مسلمان هستند، میلیون ها نفری که شیعه نیستند، و از آنهایی که شیعه هستند میلیون ها نفری که خمس نمی دهند، اینها موجب مانع برای رشد اسلام نشدند، بله هر کسی به اندازه خودش وظیفه دارد، اگر با آن مبلغی که من خمس می دادم، یک دانه کتاب، یک دانه قرآن یک دانه مفاتیح الجنان، یک دانه کتاب، یک دانه تبلیغ و مبلغ می شد،  محیا بشود برای هدایت یک مؤمن، من به همان اندازه مسئول هستم، اما فکر نکیند اگر من آمدم پرداخت کردم دیگر الآن شق القمر کردم، اسلام را من راه انداختم، اصلاً این لشکری که می بینید، دارد در مبارزه بر دشمن عمل می کند و فعالیت می کند این لشکر را من راه انداختم، نه آن لشکر را خدا راه می اندازد، ما وظیفه داریم به نوبه خودمان سهیم در این کار بشویم، و وظیفه داریم، پرداخت بکنیم آن هم به خاطر آن رشد و به خاطر هدایت و تعالی معنوی خودمان، این روایتی که عرض کردم، حالا بینندگانی که می خواهند مراجع تصحیح سندی هم داشته باشند در کتاب مرعات العقول علامه مجلسی در جلد 6، این کتاب، وقتی روایت را نقل می کند، روایت 7،

«الحدیث السابع موثق کالصحیح»

مرعات العقول، علامه مجلسی، ج 6، روایت7

رویات تصحیح سندی هم شده است،  این هم یکی دیگر از این روایات.

مجری:

بسیار خب استفاده کردیم از بیانات ارزشمندتان، یک نقل قولی را از حضرت آیت الله عظمی، شبیری زنجانی دیدم که به نقل از مرحوم شیخ صدوق فرموده بودند که در شب قدر پرداختن به امور علمی افضل از دعا است، ان شاء الله که همه ما و شما بینندگان عزیز معجور هستیم در این شب قدر ما را هم از دعای خیرتان محروم نفرمایید، خب ادامه مباحث خمس را از زبان حاج آقا در پیش می گیریم، حاج آقا بفرمایید.

استاد عباسی:

من روایاتی را عرض کردم از معصومین (ع) و می خواهم خدا را شاهد بگیرم که خیلی دغدغه ام بود و در ذهنم بود که خب ما می خواهیم پاسخ به این شبهه و این نکات را عرض بکنیم، ولی در عین حال یک مظلومیتی برای اهل بیت (ع) در این ماجرا است که یک فضایی گاهی اوقات ایجاد می شود که من کارشناس درباره چنین موضوعی صحبت نکنیم، یکی از بینندگان مان بود یک اعتقادی داشتند می گفتند بحث ها را شما بردید در موضوعات خاص تخصصی، علم رجال و درایه و ما داشتیم از اصل بحث های اجتهاد و تقلید استفاده می کردیم به نوعی انتقاد مطرح کردند،  من دیدم این بحث این جنبه اش هم مسئله مهمی است، حالا یک وقت ما مواجه هستیم، دارد یک نفر شبهه مطرح می کند، دارد خمس را از باب جنبه ای زیر مجموعه تقلید می زند، این را پاسخ بدهیم، یک وقت هم گاهی اوقات ما همین توجه نیست که خیلی از اوقات روایات را ما کار می کردیم دیدیم آقا این روایات گفته نشده خیلی، خیلی ها نشنیدند، که جایگاه این مسئله بعنوان یک واجب دینی چیست چه تأثیر در دین ما چه تأثیری در رشد معنوی ما دارد، یعنی آیا اساساً ممکن است یک نفر بگوید من نمی خواهم یک بخشی از دین را عمل بکنم، فقط می خواهم نماز بخوانم فقط می خواهم روزه بگیرم، این با روایات حقیقتاً سازگار نیست، من روایتی را عرض بکنم از اهل بیت (ع) در کتاب «وسائل الشیعه» شیخ حرعاملی در جلد 6،

«ابواب ما یجب فیه الخمس باب وجوبه»

باب وجوب خمس

در روایت اینجا سؤال شد، از ابو بصیر هست از امام باقر (ع)

«ما ایسر ما یدخل به العبد النار»

چه هست که خیلی نزدیک می کند یا خیلی سریع موجب جهنمی شدن انسان می شود

«قَالَ مِنْ أَكْلٍ مِنْ مَالِ الْيَتِيمِ دِرْهَماً وَ نَحْنُ الْيَتِيمُ»

حضرت فرمودند اگر کسی یک درهم از مال یتیم را درش تصرف بکند، استفاده بکند، خرج شخصی بکند، این شخص خیلی نزدیک به آتش است، خیلی راحت آتش جهنم دامن گیر او خواهد شد،

«و نحن الیتیم»

و ما یتیم هستیم

وسائل الشیعه، شیخ حرعاملی ، ج 6، باب وجوب خمس،

که اینجا هردو تذکر اخلاقی که ما  مراقبت بکنیم اولاً آن مال یتیم مصطلح را که همه می دانیم به سمتش نرفتن و نزدیکش نشدن، که خیلی مبتلی به است در جامعه ما، آدم ها اطراف شان گاهی یک برادر یک شخصی از دنیا می  رود، گاهی اوقات طمع در اموال او می کنند، گاهی اوقات بچه هایی که کوچک هستند تصرف در اموال آنها می کنند، و نکته دوم هم همین است که حضرت فرمودند که و نحن الیتیم، اشاره به این که یک درهم از این وجوهات شرعیه ممانعت از پرداختش ما را نزدیک به آتش می کند و همانطوری که اگر کسی از این وجوهات در جای باطل استفاده بکند، از جای ناشایست استفاده بکند، شخصی آمد محضر یکی از مراجع وجوهات کمی هم داشت، وجوهاتش را دارد، داشت می رفت بیرون داشت عقب عقب می رفت و نگاه می کرد در صورت آن شخص، حالا یا وکیل  مرجع تقلید یا خود مرجع تقلید، صدا زد گفت، برگرد، چرا اینطوری نگاه می کنی؟ گفت من دارم چهره شما را در ذهنم حک می کنم ثبت می کنم، می خواهم روز قیامت چهره ات را در خاطرم داشته باشم، روز قیامت ببینم چه کردی تو با این پولی که من با زحمت کشی بدست آوردم، از دست رنجم به اطاعت امر خدای متعال و امر اهل بیت آمدم به شما دادم و اینکه ببینم روز قیامت چکار کردی، روز قیامت آن که خمس نداده را می آورند مال یتیم مال اهل بیت (ع) بود رفتی به سمتش خمس ندادی، مأخذه و نزدیکی به آتش جهنم و دوزخ و آنکه احیاناً گرفته باشد این را از این مال در راه ناشایست استفاده کرده باشد، خرج ناثواب کرده باشد در آن موضعی که امر خدا با اهل بوده در آن قرار نداده باشد، این هم یک روایت، روایت دیگر که خیلی مورد توجه است، در «وسائل الشیعه» شیخ حر عاملی، جلد 9، ص 538، کتاب الخمس باب النفال، روایتی که یک نفر از تجار فارس از موالی امام رضا (ع) نامه می نویسد، و درخواست اذن می کند از امام رضا (ع) که من این خمس را پرداخت نکنم یا در آن تصرف بکنم،

«فکتب إلیه»

حضرت نامه نوشتند،

«بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ إِنَّ اللَّهَ وَاسِعٌ كَرِيمٌ ضَمِنَ عَلَى الْعَمَلِ الثَّوَابَ وَ عَلَى الضِّيقِ الْهَمَّ لَا يَحِلُّ مَالٌ إِلَّا مِنْ وَجْهٍ أَحَلَّهُ اللَّهُ إِنَّ الْخُمُس‏»

وسائل الشیعه، شیخ حر عامل، ج 9، ص 538،

حضرت فرمودند که خدا واسع است و کریم هست، و شما اگر بر آن عمل که لازم هست انجام بدهیم ثواب شامل حال شما می شود، هیچ مالی حلال نیست إلّا از آن حیثی که خدا حلال کرده باشد،

اگر خدا حالا کرده باشد اجازه تصرف در مال تازه پیدا می کنیم ما؛ بعد حکمت خمس را فرمودند

«إِنَّ الْخُمُسَ عَوْنُنَا عَلَى دِينِنَا وَ عَلَى عِيَالاتِنَا وَ عَلَى أَمَوَالِنَا»

خمس کمکی است که خدای متعال قرار داده در رابطه با مخارج دین ما

«و عیالاتنا»

یعنی خانواده ما که این خانواده می شود شیعیان مستحق، این خانواده می شود ایتامی که باید حضرات معصومین (ع) اولیاء الهی رسیدگی بکنند،

«و علی أموالنا وَ مَا نَبْذُلُهُ وَ نَشْتَرِي مِنْ أَعْرَاضِنَا مِمَّنْ نَخَافُ سَطْوَتَهُ فَلَا تَزْوُوهُ عَنَّا وَ لَا تَحْرِمُوا أَنْفُسَكُمْ دُعَاءَنَا»

حضرت فرمودند که ما این را عوض نمی کنیم، با چیزهای دیگر، ما نمی آییم آبرویمان را بگذاریم برای این مسئله

و فرمودند:

«وَ لَا تَحْرِمُوا أَنْفُسَكُمْ دُعَاءَنَا مَا قَدَرْتُمْ عَلَيْه‏»

خیلی روایت مهمی است، خیلی ها سؤال می کنند اگر ما بخواهیم مشمول دعای خیر حضرت ولیعصر (ارواحنا له الفداء) بشویم چکار باید بکنیم، این شبهای قدر است ملائکه و الروح بر قلب مقدس امام زمان در این شبها نازل می شوند، اگر ما یک دعا از امام معصوم برای خودمان جلب بکنیم، زندگی ما متحول می شود، زندگی ما زیر و رو می شود، خیلی ها سؤالشان این است، چکار کنیم مشمول رضایت حضرت ولیعصر (عج)  می شویم، چکار کنیم امیرالمؤمنین ما را دعا می کند، چکار کنیم امام رضا (ع) لبخند رضایت بر لبانشان می نشیند، حضرت در این روایت خودشان فرمودند:

«وَ لَا تَحْرِمُوا أَنْفُسَكُمْ دُعَاءَنَا مَا قَدَرْتُمْ عَلَيْه‏»

خودتان را از دعای ما اهل بیت محروم نکنید با نپرداختن خمس

وقتی خمس پرداخت می کنید مورد دعای خیر من امام رضا قرار می گیرید، مورد دعای خیر حضرت ولیعصر (عج) قرار می گیرید

«فَإِنَّ إِخْرَاجَهُ مِفْتَاحُ رِزْقِكُمْ»

بیرون کردن خمس از مالتان، پرداخت کردن خمس از مالتان کلید رزق شما است،

 خیلی ها می گویند رزق مان گیر است، حس می کنیم هرچه تلاش می کنیم فایده ندارد، حس می کنیم، هرچه تلاش می کنیم به در بسته می خوریم، امام رضا (ع) فرمودند اخراج خمس از مالتان،

«مفتاح رزقکم وَ تَمْحِيصُ ذُنُوبِكُمْ وَ مَا تَمْهَدُونَ لِأَنْفُسِكُمْ لِيَوْمِ فَاقَتِكُمْ»

این انباشته ای هست برای روز بیچارگی شما، روزی که قیامت دست همه خالی است، شما این را برای آنجا آمدید ذخیره کردید

«وَ الْمُسْلِمُ مَنْ يَفِي لِلَّهِ بِمَا عَهِدَ إِلَيْه‏»

مسلمان کسی است که وفای به عهد بکند

آن چیزی که خدا بر عهده اش قرار داده، اگر قرار باشد من بگویم معلوم نیست کجا خرج می شود، او بگوید چه کسی گفته باید بدهیم، او گفته فلان، خب شانه خالی کردن از امور دینی، شانه خالی کردن از آن

چیزی که خدا برای ما مقدر کرده این خوب نیست،

«وَ لَيْسَ الْمُسْلِمُ مَنْ أَجَابَ بِاللِّسَانِ وَ خَالَفَ بِالْقَلْبِ وَ السَّلَام‏»

مسلمان آن کسی نیست که در زبان یک چیزی  را بپذیرد اما قلبش نگران باشد و بترسد،

من در زبان بگویم «بأبی أنت و امی و نفس و اهلی و مالی» یابن رسول الله من مالم را فدای شما می کنم، جانم را فدای شما می کنم، بعد که امام می گویند خمس بده، می گوید نه دیگر خیلی کار سختی است من نمی توانم بدهم، به من می گویند آقا برو دفاع از حرم انجام بده، می گویم نه دیگر دفاع از حرم آنجا تیر وگلوله و داعشی و اینها هست، حضرت فرمودند، مسلمان آن نیست که به زبان ظاهراً بگوید بله من با شما هستم، اما در قلب نگران باشد، نکند بخواهم از پولم بدهم، نکند بخواهم از زندگی ام بدهم، نکند بخواهم از وقتم بگذرم، نکند بخواهم از جانم بگذرم، اینطور نمی تواند باشد، این جواب بسیار محکمی که امام رضا (ع) به آن شیعه دادند که یعنی چه تو دنبال این هستی که یک طوری فرار بکنی، با اینکه او نامه نوشته از حضرت درخواست کرده، اما حضرت یک جوابی دادند که ماندگار در تاریخ در طول همه این قرون هست، که بدانند این رزقی که دارند می دهند بعنوان خمس این مفتاح رزق خودشان است، این ذخیره قبر وقیامت خودشان است، و موجب ارتقاع و رشد خودشان هست، در عین حال وظیفه ای است که خدا قرار داده، وظیفه ای که خدا قرار می دهد تلخ باشد یا شیرین باشد، سخت باشد یا آسان باشد، وظایف خدا همه مثل هم نیستند، یک نماز مغرب و عشاء در حال سرحالی و بیداری و اینها است، یک نمازی مثل نماز صبح است باید نیمه های شب بیدار بشوی، یک وظیفه ای مثل صله رحم است شما می روید، روحیه خودتان هم عوض می شود شب نشینی دیدن بستگان است، یک وظیفه روزه است، 17 ساعت 18 ساعت باید شما پرهیز بکنید، غذا نخورید، آب نخورید، خیلی از چیزها بر شما حرام می شود، لذا همه آنچه که خدا واجب کرده برای رشد و تعالی ما است همه را باید باهم به جان و دل بپذیریم تا یک مؤمن واقعی باشیم.

مجری:

بسیار خب البته با این روایتی که شما فرمودید، خمس هم از جمله تکالیفی می شود که هم فال است هم تماشا، هم ما واجب الهی را بجا آوردیم و هم کلید رزق ما است، بسیار خب، لذت بردیم از روایاتی که حاج آقا برای ما خواندند در شب 19 ماه مبارک رمضان هستیم شب ضربت خوردن مولای متقیان علی (ع)؛ یک تماس داریم حاج آقا جناب آقای محمد از شهر درود آقا محمد سلام علیکم.

بیننده:

سلام علیکم شب شما به خیر، یک سؤالی داشتم راجع به این که دوتا زمین دارم این را دادم اجاره، هکتاری 42 میلیون، نصفش را الآن به من داده نصفش را هم گفته آخر محصول، گفتم اصلاً در دین اسلام این خمس و زکات به آن تعلق می گیرد یا نه؟

مجری:

سؤالتان احکام هست جناب آقا محمد، حاج آقا درست می گویم؟

استاد عباسی:

من اشاره می کنم ولی باید در برنامه احکام مرجع تان را بفرمایید ایشان که متخصص برنامه  احکام هستند پاسخ بدهند، اجمالاً هر منفعتی که بدست می آید در کارهای اینطوری مثل همین اجاره چه الآن باشد چه آخر سال شما یک زمانی برای سال خمسی باید داشته باشید که در سر آن سال خمسی محاسبه می کنید، آن مقداری که از مخارج زندگی شما از این پول اضافه آمده باشد، از آن باید خمسش را محاسبه بکنید، بروید پیش کسی که می تواند، محاسبه بکند، و بعد به نماینده مرجع تان برای پرداخت خمس مراجعه کنید، در عین حال پاسخ های دقیق را می توانید به برنامه احکام که در این ایام ماه مبارک هر روز هم هست قبل از افطار مفصل تر آنجا تماس بگیرید خدمت  تان هستند دوستان.

مجری:

بله این را هم من عرض بکنم که برنامه ضیافت آسمانی مختص احکام هست و عزیزانی که سؤالات شرعی احکام دارند در زمینه خمس یا مسائل دیگر، ساعت 18 و 30 هر روز ویژه برنامه رمضان پخش می شود این برنامه و دوستان و عزیزان می توانند تماس بگیرند و سؤالات شرعی خودشان را مطرح بفرمایند؛ جناب آقای اخباری از تهران، آقای اخباری سلام علیکم.

بیننده:

سلام علیکم و رحمة الله و برکاته، بسم الله الرحمن الرحیم الحمد الله رب العالمین، و صلی الله علی محمد و آله الطاهرین، و لاسیما بقیة الله فی العرضین اللهم عجل لولیک الفرج؛

عرض تسلیت دارم ایام شهادت حضرت امیرالمؤمنین به همه شیعیان، و عرض سلام و ادب و احترام خدمت حاج آقای عباسی، و مجری محترم و همه دست اندرکاران شبکه ولیعصر (عج) اجرکم الی الله، واقعاً بگردیم به شیوه علمی اگر بخواهیم صحبت بکنیم، اینکه حاج آقای عباسی یک روایتی بخوانند و بفهمند هم که مردم مال یتیم را می خوردند و «نحن الیتیم» این واقعاً اگر بگوییم تدلیس است حاج آقا ناراحت می شود، واقعاً اگر نگوییم مثل 99 درصد حق را نگفتیم، حالا این روایتی که ایشان خواندن درست است، اما 10 درصد این روایت به ظاهر وجوب خمس را آورده ما به مردم گفتیم اما آن 90 درصد دیگری که خمس را برای شیعیان حلال کردند را یک کلمه راجع به آن نمی گوییم، این علمی نیست، این را می خواستم که حضرت استاد قراعت کنند که بحث را به صورت کامل بگویند، در رابطه با خمس چند تا مسئله هست، یکی اینکه اصل خمس واجب است در زمان غیبت یا نه، چون اصل خمس که واجب است در زمان ظهور امام معصوم (ع) یکی این مطلب که در زمان غیبت آیا واجب است یا نه و یکی اینکه اگر واجب است این خمس را باید به چه کسی بدهیم، این اختلاف زیادی است بین علما که این خمس به چه کسی باید داده بشود، و یک مسئله هم این است که آیا در زمان حتی ظهور هم حضرت از هر کسی این پول را قبول می کرد، بعنوان خمس یا نه؟ من برای مسئله اول خدمت شما عرض بکنم که شاید من بتوانم 50 تا روایت برای شما الآن بخوانم که اینها خمس را حلال کردند برای نمونه یکی اش را فقط می خوانم، اکثرشان هم از شیخ طوسی از تهذیب الأحکام که مثلاً ابن بصیر از آقا امام جعفر صادق (ع) نقل می کنند که امیرالمؤمنین (ع) فرمودند که مردم از ناحیه شکم و عورتشان هلاک شدند، زیرا حق ما را به ما ادا نمی کنند، ولی شیعیان ما و فرزندان شان از این نظر در توسعه بوده و خمس که حق ما هست بر ایشان حلال می باشد، این تقریباً متواتر است یعنی این روایت تواتر دارد این را همه هم به آن اذعان کردند.

استاد عباسی:

ببخشی آقای اخباری یک لحظه من عرض کنم خدمت تان، شما از ابتدای برنامه دیدی برنامه ما را یا خیر؟

بیننده:

چرا دیدم

استاد عباسی:

خب اگر دیدید ما توضیح دادیم گفتیم این بحث یک بحث دامنه داری هست ما اگر تا آخر برنامه یعنی چند قسمت که ما می خواهیم این مسئله را بحث بکینم رفتیم و آن روایتی که شما می خواهید بخوانید در رابطه با حالا بودن خمس مثلاً در زمان غیبت یا یک زمانی حالا کرده باشند اهل بیت، آنها را نخواندیم و پاسخ ندادیم، بله این اعتراض شما درست، منهج علمی درست این است که ما با یک روالی برنامه را ادامه بدهیم، ما الآن هنوز هیچ جمع بندی و هیچ نتیجه گیری انجام ندادیم نتیجه گیری ما بعد از جلسه سوم چهارم، پنجم، بعد از چند جلسه ای که ما همه اینها را آمدیم مطرح کردیم، به دانه دانه ، آن مطالب، یعنی شما تصورتان بر این است که شما روایات تحلیل خمس برای شیعیان را دیدید، و مثلاً بنده ندیدم، نه من که یک طلبه ساده هستم، مثلاً مراجع تقلیدی که این حکم را می دهند یا کسانی که کتاب نوشتند، یا کسانی که استنباط انجام دادند، آنها ندیدند اینها را؟ نه دیدند، یعنی مجموع روایات را دیدند، هم روایات تحلیل را دیدند هم روایات وجوب را دیدند، جمع بین این روایات فتوای شرعی دادند، اینها را ما شاید برای اولین بار باشد که در یک برنامه تلویزیونی می آییم همه این روایات را مطرح می کنیم، همانطور که در رابطه با تقلید دانه دانه روایات ضد تقلید را هم ما خواندیم، و بحث کردیم، اینها را هم می آوریم، قشنگ مطرح می کنیم می گوییم ائمه چه روایاتی فرمودند چه مطالبی، این تازه ورود ما بود امشب، در این فرصت محدودی که داشتیم، خمس لغوی و اصطلاحی و دو سه تا روایت خواندیم، بعد قشنگ وارد می شویم استدلال ها آنچه که از قرآن آنچه که از روایات هست و دلایل نفی آنهایی که می گویند حلال شد چه موقعی را می گویند کدام روایت را می گویند دانه دانه قطعاً اینها را عرض خواهیم کرد، و این پاسخ را هم خواهیم گفت، این مطلبی که شما می گویید من روایت خواندم در رابطه با اصل وجوب خمس نگفتم، این روایت مربوط به الزاماً همین زمان هست، لذا این اسمی که شما یاد گرفتید می گویید من بگویم تدلیس ناراحت می شوید چندتا برنامه دیگر هم چنین کردید، به این تدلیس نمی گویند من عین روایت امام معصوم را با سند می خوانم ترجمه اش را می گویم، آن مطلب چیز را هم می گویم به این تدلیس نمی گویند، شما بدان تدلیس را کجا باید در چه شرایطی استفاده کنید، و آن روایات را هم شما این روایت ها را دیدید، این روایت را دیگران هم دیدند، غیر از شما و آنها هم با توجه به اینها آمدند بحث کردند و نظر دادند.

مجری:

بسیار خب ما چون کلاً یک دقیقه وقت داریم، تشکر می کنیم از تماس شما، محور های خوبی را هم مطرح فرمودید، و مؤلفه های خوبی را طرح کردید، ولی ان شاء الله که ما در جلسات آتی در خدمت حاج اقا هستیم و شما هم پیگیری برنامه باشید ان شاء الله که جواب های خودتان را دریافت کنید، همچنین تشکر می کنم از کارشناس محترم برنامه جناب حاج آقای عباسی عزیز لطف کردید استفاده کردیم از بیانات شما ان شاء الله که هفته های آینده هم بیشتر بهره خواهیم برد، شب 19 رمضان هست ما را از دعای خیرتان محروم نفرمایید التماس دعا یا علی مدد.

والسلام علیکم و رحمة الله و برکاته