آینه تاریخ - پاسخ به سوالات و شبهات تاریخی

عزیزان بیننده سلام وقت شما بخیر خیلی خیلی خوش آمدید به برنامه خودتان آیینه تاریخ برنامه‌ای که شامگاه جمعه‌ها تقدیم حضور شما عزیزان می شود از شبکه جهانی حضرت ولی عصر ( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) استاد عزیز ما در این برنامه و مهمان گرانقدرمان جناب آقای دکتر جباری هستند خدمت استاد عرض ادبی داشته باشیم و برگردیم در خدمت شما باشیم. یک سری توضیحات عرض خواهم کرد و ان شاء الله برنامه را آغاز خواهیم کرد استاد عزیز سلام وقت شما بخیر خیلی خیلی خوش آمدید.

استاد: جباری

سلام علیکم سلام و رحمت الله بسم الله الرحمن الرحیم حضور حضرتعالی جناب آقای قضبانی گرامی و شما بینندگان عزیز عرض سلام و ادب و احترام دارم و آرزو می‌کنم همیشه موفق و سربلند باشید و ان شاء الله مشمول عنایات مولا و سرار نعمت امام عصر( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) در این روزهای پایانی ماه شعبان این دعا را با هم زمزمه باید کنیم همواره که اَللّهُمَّ اِنْ لَمْ تَکُنْ غَفَرْتَ لَنا فیما مَضى مِنْ شَعْبانَ فَاغْفِرْ لَنا فیما بَقِىَ مِنْهُ خدا ان شاء الله که در باقیمانده از این ماه توفیق بهره‌مندی و جبران آنچه که کوتاهی کرده است‌ایم امثال من ان شاء الله بفرماید.

مجری:

ان شاء الله ان شاء الله که مورد عنایت باشیم و توفیقاتمان روزافزون باشد و خیلی خوشحالیم که در خدمت شما هستیم بتوانیم بیشتر از محضرتان استفاده کنیم و ماه ماه شعبان است دیگر ماه ذکر صلوات بر محمد و آل محمد است اللهم صل علی محمد و آل محمد.

عزیزان بیننده سه هزار پانزده پانزده سامانه پیامکی ما است که شما از این طریق می‌توانید با ما تماس بگیرید و. نظرات پیشنهاد و سوالاتتان را برای ما ارسال کنید علاوه بر اینکه ما را از طریق ماهواره می‌بینید و شبکه جهانی حضرت ولی عصر ( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) را می‌توانید همزمان به صورت همین که برنامه را در سایت شبکه حضرت ولیعصر ( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) اپلیکیشن شبکه حضرت ولیعصر ( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) که در گوشی هایتان نصب می شود دنبال کنید آرشیو برنامه در اختیار شما قرار میگیرد و باز هم تلفن‌های شبکه هم که در اختیارتان است تماس بگیرید سوالاتتان را به صورت حضوری خیلی راحت صدایتان را مستقیم میشنویم استاد هم همین جا می‌توانند. سوالات شما را پاسخ بدهند پس فرصت را غنیمت بشمارید و ان شاء الله در خدمت جناب آقای دکتر جباری هستیم استاد حوزه و دانشگاه متخصص در مسائل تاریخ و سیره استاد عزیز ببخشید خیلی طول کشید من زیاد صحبت کردم ماه شعبان مناسبتهای زیادی داشت ولادت هایی که گذشت و به وقت خودش صحبت‌هایی شد سوالاتی که بود پاسخ دادیم در همین بالاخره ماه عده ای هم وفات کردند خلاصه سال مرگشان در این روزها بوده است مثلا باز وفات دو نفر از نواب خاص امام عصر ( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) در همین ماه شعبان.

اما دو سالمرگ دیگر هم داریم در همین ماه شعبان یکی سال مرگ حفصه است یکی از زنان پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) در این خصوص اگر توضیحی بفرمایید در مورد حفصه هم بدانیم که در تاریخ چه گزارش‌هایی در مورد شخصیت ایشان و حیاتش است و بعد ان شاء الله به شخص دیگری بپردازیم.

استاد: جباری

عرض کنم که بله بنابر برخی نقل‌ها سال مرگ تاریخ وفات حفصه یکی از همسران پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) در ماه شعبان. بوده است جهت سال از روزش خیلی مشخص نیست ماه شعبان را بعضا گفتند از جهت سال هم یک اختلافی وجود دارد مشهور سال چهل و پنج هجری است یعنی در در واقع دوران امامت امام حسن ( علیه السلام) و دوران حاکمیت پادشاهی معاویه سال چهل و پنج پنج سال بعد از شهادت امیرالمومنین ( سلام الله علیه) و مشخصا دوران امامت حسن امام ( علیه السلام) گفتن حفصه از دنیا رفته است.

اقوال دیگری مثل سال چهل و یک یا بیست و هفت هم است که اقوال غیر مشهوری است مشهورترین همین سال چهل و پنج است. زن پرماجرایی بوده است منتها نه به اندازه عایشه اما رفیق عایشه بوده است یعنی با عایشه خیلی خوب بوده است و این دو با هم نقش‌هایی را ایفا کرده اند هم در زمان حیات پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) و هم بعد از رحلت پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) در رخدادهای سیاسی اما عرض می‌کنم به اندازه عایشه نبود عایشه یک بر خودش به تعبیری یلی بوده است در مسائل سیاسی برای خودش یک جایگاهی قائل بوده است نسبت به عایشه هم در زمان پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) و هم بعد از رحلت پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) .

بحث ازدواج او با رسول خدا (صلی الله و علیه و آله و سلم)و اتفاقاً درباره تاریخ ازدواجشان ماه شعبان را گفتند شعبان سال سوم بعضاً ذکر کردند که اگر این درست باشد عرض شود که قبل از جنگ احد مشهور قبل از جنگ احد است طبعاً می شود یکی دو ماه قبل از جنگ احد چون احد در شوال سال سوم اتفاق افتاد او قبلش با یک همسری به نام خنیس بن حذافه ازدواج کرده بود مرد خوبی بود یعنی صحابه خوب پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) اینها به اصطلاح قبل از هجرت در مکه. با هم ازدواج کردند و هجرتی به حشود دارند و بعد از حشود برمی‌گردند به مدینه و خنیس بن حذافه بنابر مشهور در به اصطلاح جنگ بعد از جنگ بدر در بدر حضور داشتیم بیمار هم بود اما در بدر حضور پیدا می‌کند و بعد از بدر از دنیا میرود معمولاً تعبیر شهید درباره‌اش نکردند حالا آیا آثار جنگ بدر بوده است جراحت مثلا برداشته باشد خیلی تصریح در تاریخ در این باره نیست اما بالاخره در بدر حضور پیدا کرده است و بعد از. بدر از دنیا میرود بنابر مشهور یک قول دیگری هم بعضاً نقل کردند فکر کنم در الاصابه فی تمییز الصحابه ابن حجر و اینها آمده است مبنی بر جراح مجروح شدنش در احد و اگر جزو مجروحان در جنگ احد بوده است باشد طبیعتاً می‌تواند بعد از احد شهید شده است و از دنیا رفته به هر حال بعد از مرگ او حفصه یک زن بیوه شد.

و عمر به هر حال درخواست داشت از بعضی از صحابه که با حفصه ازدواج کنند گزارشی است که از ابوبکر خواست از عثمان خواست و این‌ها خیلی اجابت نکردند پاسخ مثبتی ندادند برای ازدواج با حفصه و رسول خدا (صلی الله و علیه و آله و سلم) را شاید طلب کرده است از پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) و آن حضرت ( علیه السلام) ازدواج کرده است به جهت اینکه دعب حضرت ( علیه السلام) این بود که با این همسران شهدا یا به هر حال صحابه که از دنیا میروند برای اینکه سنت شود در میان صحابه ازدواج کند ولو زنان بیوه شوهر کرده است و اتفاقاً بعضی از. این زنان که پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) با آنها ازدواج کرده است این‌ها قبلاً شاید بعضی دو شوهر تجربه کردن مثلاً زینب ( سلام الله علیها) بنت خزیمه امثال اینها دو شوهر داشته است از دنیا رفتند یکی پس از دیگری بعد پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) شوهر سوم است بر آنها لذا این در واقع یک نکته مهم تاریخی است در پاسخ به آن‌هایی که پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) نعوذ بالله در مباحث مربوط به ازدواج‌هایشان متهم می‌کنند به اینکه حرمسرا ترتیب داده بود و با زنان متعدد ازدواج کرد .

آنهایی که پادشاهانی که همین دیروز یک کلیپی می‌دیدم از. یکی از شبکه‌های دین ستیز که همه مسئله را نعوذ بالله مطرح می‌کرد نسبت به پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) که حضرت (صلی الله و علیه و آله و سلم) مثل پادشاهان حرمسرا ترتیب می‌داد و زنان زیاد جمع می‌کرد این با واقعیت تاریخی و آنچه که به دست ما رسیده است قطعاً منافات دارد با جایگاه پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) حرمسراها را پادشاهان با دخترکان و زنان جوان زیبا و امثال این‌ها نه با زنان بیوه یک شوهر کرده است و بد اخلاق مثل حفصه ، حفصه یک زن بد اخلاقی بود و لذا یک وقتی هم آمد. عمر به حفصه گفت می‌دانی که پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) خیلی علاقه‌ای به تو ندارد و اگر نبود ملاحظه بعضی موارد پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) تو را طلاق می‌داد و حتی بنابر گزارش یک بار پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) طلاقش هم داد اما رجوع کرد در عده این نشان میدهد که به هر حال حفصه و عجیب است شاید مثلاً به نحوی ژن پدرش در او اثر کرده است چون عمر هم معروف است بد اخلاق بود دیگر خلق تندی داشت دنبال سنی و شیعه همه نقل کردند خلق تندی داشته است این خلق در حفصه هم وجود داشته است به خصوص که با عایشه. گاهی همراه می‌شد و اذیت موجب اذیت پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) می‌شد خیلی کنجکاوی زیادی می‌کردند و رقابت‌ها حسادت‌های به هر حال کاذب و نادرست زنانه نسبت به بعضی از همسران پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) مثلاً درباره ماریه مشهور است دیگر.

ماریه قبطیه سال هفتم وقتی که اهدا شد توسط مقامس از مصر و آورده شد و پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) با او ازدواج کرد به عنوان کنیز در خدمت پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) بود از او صاحب فرزند شد. به همین جهت حفصه و عایشه خیلی کنجکاوی حسودانه‌ای می‌کردند در حدی اذیت کردن ماریه را و کنجکاوی کردن و به هر حال به نحوی عرض شود که تحریک می‌کردند به هر حال موارد نسبت به ماریه را که رسول خدا (صلی الله و علیه و آله و سلم) ناچار شد ماریه را دور کند از اینها ببرد در آن مشربه یکی از آن هفت بابی که مخیره. هدیه کرده بود به پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) در بعد از جنگ احد هنگام جنگ احد خودش در جنگ شرکت کرد کشته شد یا شهید شد و به مشربه ام ابراهیم معروف شد که الان هم است در مدینه جایش مشخص است ام ابراهیم همان ماریه است منظور این حفصه با عایشه در حدی شد که سوره مبارکه تحریم آیه یک و آیه چهار در خصوص این‌ها نازل شد که به هر حال مضمونش این است که:

يا أَيُّهَا النَّبِيُّ لِمَ تُحَرِّمُ ما أَحَلَّ اللهُ لَكَ تَبْتَغِي مَرْضاتَ أَزْواجِكَ وَ اللهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ إِنْ تَتُوبا إِلَى اللهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُكُما وَ إِنْ تَظاهَرا عَلَيْهِ فَإِنَّ اللهَ هُوَ مَوْلاهُ وَ جِبْرِيلُ وَ صالِحُ الْمُؤْمِنِينَ وَ الْمَلائِكَةُ بَعْدَ ذالِكَ ظَهِيرٌ

اى پيامبر! چرا چيزى را كه خدا براى تو حلال كرده به خاطر جلب رضايت همسرانت [بر خود] حرام‌مى‌كنى؟! و خداوند آمرزنده و مهربان است.اگر شما [دو همسر پيامبر] از كار خود توبه كنيد [به نفع شماست، زيرا] دل‌هايتان [از حق] منحرف گشته؛ و اگر برضدّ او دست به دست هم دهيد، [كارى از پيش نخواهيد برد] زيرا خداوند ياور اوست و همچنين جبرئيل و مؤمنان صالح، و فرشتگان بعد از آنان پشتيبان اويند.

تحریم (66):1و4

يا أَيُّهَا النَّبِيُّ لِمَ تُحَرِّمُ ما أَحَلَّ اللهُ لَكَ تَبْتَغِي مَرْضاتَ أَزْواجِكَ وَ اللهُ غَفُورٌ رَحِيمٌ و آیه چهار بهنحوی تشبیه میکند اینها را به. همسران لوط و نوح خیلی عجیب است با اینکه آنها که آن‌ها کافر بودند اینکه به هر حال آنها هم با همسرشان که پیامبر بود پیغمبر بود با آنها بدرفتاری می‌کردند این‌ها را تشبیه می‌کند و مثل میزند خداوند از زنان به هر حال بد و کسانی که بدرفتاری با صالحان داشتند به آن دو نفر به زنان نیک و صالح هم به مریم (سلام الله علیها) مثال میزند.

چنین وضعیتی داشته است جناب حفصه در. زمان پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) حتی در یک کلامی است که با جسارت به پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) گفت سخن بگو اما جز حق نگو که وقتی در مسئله‌ای عمر هم حضور داشت در حدی به هر حال این جسارت آمیز بود به پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) که عمر یک سیلی نواخت به صورت دخترش احساس کرد خیلی بد شده است وضعیت ناجور خودش واکنش نشان داد سیلی زد که این در متون موجود است و عرض کنم که این وضعیتش در زمان پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) طبیعتاً پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) ناراضی بوده است است از او هنگام رحلتشان با توجه به این رفتارهایی کذا کذا. بعد از رحلت رسول خدا (صلی الله و علیه و آله و سلم) هم نقش بسیار منفی ایفا کرده است از جمله نقش‌های منفی اینکه جزو شهود آن روایت مجعولی است که ابوبکر ادعا کرد که:

«نحن معاشر الانبیاء لا نورث ما ترکناه صدقة»؛

(ما گروه انبیاء چیزی به ارث نمی گذاریم و آنچه ما باقی می گذاریم صدقه است).

مسند أحمد،الشیبانی، أحمد بن حنبل، ناشر: مؤسسة قرطبة، مصر،ج 2، ص 463، ح9973.

برای اینکه فدک را ندهد و میراث فاطمه (سلام الله علیها) را به فاطمه (سلام الله علیها) ندهد این روایت ادعا کرد و شاهدانی آمدند شهادت دادند از جمله عایشه از جمله حفصه که بله پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) چنین روایت فرموده است یکی از شواهد. این شهادت که کتاب المستکشف فی الامامه طبری امامی است و همینطور تقریب المعارف حلبی در آنجا نقل می‌کند که زمان عثمان که عثمان دیگر خیلی حسابی که عمر باز می‌کرد برای عایشه برای حفصه و به هر حال در میان زنان پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) جایگاهی داشتند که تقسیم طبقاتی بیت المال عثمان چنین عمل نکرد آمدند نزد عثمان و میراثشان از پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) را طلب کردند عثمان گفت که نه چنین حقی نداریم مگر شما نبودید که همان زمان به اصطلاح بعد از رحلت پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) نسبت به برای منع فاطمه (سلام الله علیها) از. میراثش آمده بودید شهادت به این روایت داده اید طبق این روایت شما ارث نمی‌برید خیلی عجیب است.

در زمان عثمان توسط عثمان به رخشان کشیده شد اینکه اگر پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) ارث نمی‌گذارد شما پس حقی از ارث ندارید عثمان در واقع این را مطرح کرد برای اینکه آن به هر حال اموالی که در اختیار گرفته بود از اموال پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) را ناچار نسود به اینها بدهد و اینها این یک بخش ماجرای عرض کنم که جناب حفصه است.

و بعد باز در زمان امیرالمومنین ( سلام الله علیه) جنگ جمل که به راه افتاد در همان اوایل خلافت امیرالمومنین ( سلام الله علیه) با عایشه متاسفانه رفت به بصره و آن جنجال به پا کرد امیرالمومنین ( سلام الله علیه) دنبال جمع نیرو بود از مدینه خیلی نیرو فراهم نشد برای امیرالمومنین ( سلام الله علیه) چون مدینه اصلاً شهر نظامی نبود مثل کوفه و این‌ها حضرت ( علیه السلام) حرکت کرد رفتند در منطقه ضیقار در مسیر عراق مرز در واقع به تعبیر میان جزیره العرب و عراق آنجا اردو زدند حضرت ( علیه السلام). و کسانی فرستادند به کوفه که از کوفه جمع نیرو کنند بیاورند خبر رسید هم به عایشه و هم عایشه هم نامه نوشت برای حفصه اظهار خوشحالی که بعد علی ( علیه السلام) هنوز نتوانسته است خیلی نیرو جمع کند حفصه که این را شنید کنیزانی و کسانی را از و زنانی را دخترکانی را بچه‌هایی را از تیم و عدی جمع کرد تیم قبیله ابوبکر عدی قبیله پدرش عمر جمع کرد و مجلس جشنی گرفتند دف می‌نواختند و سرود شعر می‌خواندند و. راجع به امیرالمومنین ( سلام الله علیه) علی بذیقار و وضعیت علی در ذیقار این چنین است که منتظر نیرو است و به هر حال در آستانه شکست است بله این خبر به ام سلمه همسر دیگر پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) رسید با غیرت تمام این بانوی با فضیلت با فضیلت ترین بانوی همسر پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) بعد از خدیجه آماده شد بره در مجلس با واکنششون بده که دارد ام کلثوم شنید اینجا ام کلثوم گفته می شود قاعدتاً باید همان حضرت زینب ( سلام الله علیها) بوده است باشد. با توجه به اینکه کنیه را حضرت زینب ( سلام الله علیها) هم داشت و طبیعتاً در وقتی حضرت زینب ( سلام الله علیها) باشد دیگر آن خواهر کوچکتر چنین اقدامی نمی‌کند حضرت زینب ( سلام الله علیها) حرکت کرد در مدینه راه افتاد متنقبه یعنی در واقع چه نقاب زده و چهره‌ اش را پوشانده بود با بعضی از زنان دیگر وارد مجلس حفصه شد و یک دفعه نقاب برداشت و او متوجه شد که ام کلثوم فرمود که شما اگر الان علیه علی (علیه السلام) که وصی و برادر پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) است یک چنین خوشحالی می‌کنید و به هر حال مجلس گرفتید علیه پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) هم توطئه کردید با عایشه که آیه سوره تحریم درباره شما نازل شد. و خجل کرد حفصه را و او هم به تعبیری اظهار مثلاً پشیمانی کرد که بعد نامه عایشه باعث شد و حتی دارد که می‌خواست در جنگ جمل هم شرکت کند می‌خواست حرکت کند بره به سمت بصره به عایشه ملحق شود برادرش عبدالله بن عمر مانع شد و نگذاشت و نرفت و در مدینه ماند و اینها .

و عرض کنم که بعد از این قصه دیگه نکته خاصی نیست در دوران امیرالمومنین ( سلام الله علیه) و بعدش هم در دوران معاویه عرض شود که در مدینه از دنیا. رفته است و عرض شود که در بقیع در کنار دیگر همسران پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) آنجا قبرش موجود است.

مجری:

بله قبرش را در مستندش دیدم رفتید دیدید حتماً بله.

استاد: جباری

و دارد که مروان هم بر بدنش نماز خوانده است خیلی به هر حال نماز معمولی نماز میت و مروان خواند.

مجری:

مروان خود مروان هم در جریان. باحالی دارد خلاصه کسی که تبعید بوده است و پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) فرموده است نیاورید در مدینه که عثمان هم می آوردش خیلی عجیب است این حرکت استاد خیلی متشکرم یکی دیگر از چیزهایی که در همین ماه شعبان ذکر کردند سالمرگ مغیره است یا الله اکبر از این مغیره بله الله اکبر .

استاد: جباری

البته سخن بعضی از اساتید مغیره میگویند. معروف شده است به مغیره اما ظاهراً صحیح‌تر همان مغیره بن شعبه است و عجیب است یکی از یکی از زیرکان تاریخ اسلام الدهات معروف شده است داهی یعنی به هر حال فرد زیرک منتها زیرکی شیطانی آن سیاست ورزی این را بگذاریم کنار معاویه و کنار عمروعاص یک مثلثی تشکیل می شود که مثلث شوم شیطانی که این ها معاصر هم بودند.

و این زیرکی شیطانی داشتند که امیرالمومنین ( سلام الله علیه) در یک بیانی در آن کلمات قصارشان در نهج البلاغه آمده است. شروعش این است :

و من كلام له (علیه السلام) في معاوية:وَ اللَّهِ مَا مُعَاوِيَةُ بِأَدْهَى مِنِّي، وَ لَكِنَّهُ يَغْدِرُ وَ يَفْجُرُ؛ وَ لَوْ لَا كَرَاهِيَةُ الْغَدْرِ لَكُنْتُ مِنْ أَدْهَى النَّاسِ، وَ لَكِنْ كُلُّ غُدَرَةٍ فُجَرَةٌ وَ كُلُّ فُجَرَةٍ كُفَرَةٌ، وَ لِكُلِّ غَادِرٍ لِوَاءٌ يُعْرَفُ بِهِ يَوْمَ الْقِيَامَةِ؛ وَ اللَّهِ مَا أُسْتَغْفَلُ بِالْمَكِيدَةِ وَ لَا أُسْتَغْمَزُ بِالشَّدِيدَة.

به خدا سوگند معاويه از من سياستمدارتر و زيرک تر نيست; ولى او نيرنگ مى زند و مرتکب انواع گناه مى شود (سياستش بى قيد و شرط است و هر کار خلافى را براى پيشبرد اهداف سياسى خود مجاز مى شمرد). اگر غدر و خيانت ناپسند نبود من سياستمدارترين مردم بودم; ولى هر گونه عذر و پيمان شکنى منتهى به فجور و گناه مى شود و هر گناهى سر از کفر در مى آورد (همان گونه که رسول خدا فرمود:) «هر غدّار و پيمان شکنى روز قيامت پرچم خاصى دارد که به وسيله آن شناخته مى شود (و در صحنه محشر رسوا مى گردد) ولى به خدا سوگند (با اينکه اهل اين گونه سياستها نيستم; ولى) با کيد و مکر دشمن اغفال نمى شوم و در برابر شدايد زانو مى زنم.

نهج البلاغه،خ200

وَ اللَّهِ مَا مُعَاوِيَةُ بِأَدْهَى مِنِّي، وَ لَكِنَّهُ يَغْدِرُ وَ يَفْجُرُ؛ وَ لَوْ لَا كَرَاهِيَةُ الْغَدْرِ لَكُنْتُ مِنْ أَدْهَى النَّاسِ، امثال معاویه حالا همین مغیره عمروعاص اینها زیرک‌تر از من علی ( علیه السلام) نیستند وَ لَكِنَّهُ يَغْدِرُ وَ يَفْجُرُ؛ اما او چون یک ترمزی ندارد یک محدودیت محدود نمی‌کند حدی محدودش نمیکند تقوا انسان را محدود می‌کند که از هر راهی وارد نشود اما برای امثال مغیره و معاویه و اینها هدف وسیله را توجیه می‌کند برای رسیدن به اهداف و مطامع دنیوی از هر وسیله‌ای. استفاده می‌کرد مثل امروز این یهودی‌های بدبخت این صهیونیست‌های جنایتکار که به هر حال از هر ابزاری هیچ چیزی جلودارشان نیست به هیچ چیزی پایبند نیستند کودک را بکشند به بیمارستان حمله کنند و اردوگاه آوارگان حمله کنند اصلاً هیچ حدی برای خودشون قائل نیستند اینها به هر حال مسیر این جنایتکاران تاریخ بوده است درباره مغیره بن شعبه گفتند سال دوم یا سوم بعثت به دنیا آمده است و عرض کنم که در قبیله ثقیف. قبیله ثقیفه قبیله بزرگ بوده است در طائف طائف بوده است و قبیله ثقیف و ازش هم رجال شوم بدنامی مثل مغیرة بن شعبه مثل حجاج بن یوسف ثقفی بروز کرده اند و هم رجال خوشنام مثل مختار این همه از قبیله ثقیف هستند.

و قبیله ثقیف قبیله بسیار مهمی بوده است و اسلام سال نهم است یعنی پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) خیلی راغب بود به اسلام ثقیف،لذا سال دهم بعثت بعد از خروج از شعب ابیطالب و وفات. جناب خدیجه و ابوطالب (سلام الله علیهما) پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) برای اینکه توسعه بدهد به نشر اسلام حرکت کردند به طائف یعنی اولین سفر تبلیغی پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) در خارج از مکه طائف است در سال دهم بعد از وفات این دو یار بزرگوارشان و منتها متاسفانه قبیله ثقیف خیلی استقبال نکردند کودکان و دیوانگان به هر حال اراذل و اوباش را تحریک کردند برای سنگ انداختن به پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) و اینها و حضرت (صلی الله و علیه و آله و سلم) موفق نبودند به صورت ظاهری در این سفر.

اسلام اینها رفت تا سال. نهم هجری و عرض کنم که که آمدند وفد ثقیف اصطلاحاً وفد آن هیئت نمایندگی ثقیف آمدند مدینه و معروف است عام الوفود سال نهم اینها اسلام آوردند مغیره منتها فرد زیرکی بود همان زیرکی شیطانی سال پنجم آمده است به مدینه و اظهار اسلام کرده است اسلامی که خود ابن ابی الحدید تصریح میکند می گوید از روی عقیده نبود در شرح نهج البلاغه می گوید اسلام مغیره در سال پنجم از روی عقیده نبود که واقعاً توبه کند از قبل و اینها. چرا پس آمد در جنایتی که کرده بودند و فرار کرد در واقع برای پناهگاهی در قبیله ثقیف جنایتی انجام داد و افرادی را کشت و خیانت کرد و ناچار بود از قبیله خارج کجا میاید میاید مدینه به اسم اسلام یک اسلام ظاهری و با توجه به زیرکیش می‌دانست که قدرت آینده اسلام خواهد بود و لذا درباره هم مغیره و هم خالد بن ولید خالد بن ولید و عمروعاص یکی دو سال بعدش سال هفتم یا هشتم آمدند به مدینه.

و قبل از فتح مکه اسلام آوردند شواهد خیلی خوب در تاریخ است که. این‌ها بر اساس آن آینده نگریشان آمدند و اسلام آوردند در اسلام قدرت آینده جزیره العرب می‌دیدند و اسلام آورد و در سال ششم در صلح حدیبیه حضور داشت در بیعت رضوان حضور داشته است و در حوادث بعدی هم عرض شود که همراه مسلمان‌ها حضور دارد تا رحلت پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) در رخدادهای بعد از رحلت رسول (صلی الله و علیه و آله و سلم)متاسفانه این آقای مغیره برمی‌گردد به همان ذات خودش همراه می شود با جریان خلافت. و در هجوم به خانه فاطمه (سلام الله علیها) آقای مغیرة بن شعبه یکی از مهاجمین است اینکه یکی از مهاجمین است در تصریح امام حسن ( علیه السلام) در احتجاج مرحوم طبرسی از علمای قرن ششم ما آن جریان را در روایی مناظره به تعبیر مناظره امام حسن ( علیه السلام) با مغیره عمروعاص امثال در مجلس دارد که حضرت ( علیه السلام) خطاب به مغیره می‌کند هم بحث زانی بودن مغیره را مطرح می‌کند و هم مسئله هجوم به خانه که:

وأما أنت يا مغيرة بن شعبة فانك لله عدو ، ولكتابه نابذ ، ولنبيه مكذب وأنت الزاني وقد وجب عليك الرجم ، وشهد عليك العدول البررة الاتقياء فاخر رجمك ، ودفع الحق بالباطل ، والصدق بالاغاليط ، وذلك لما أعد الله لك من العذاب الاليم والخزي في الحياة الدنيا ، ولعذاب الآخرة أخزى وأنت ضربت فاطمة بنت رسول الله حتى أدميتها وألقت ما في بطنها استذلالا منك لرسول الله (ص) ، ومخالفة منك لامره ، وانتهاكا لحرمته ، وقد قال لها رسول الله (ص) : أنت سيدة نساء أهل الجنة ، والله مصيرك إلى النار ، وجاعل وبال ما نطقت به عليك.

آنگاه رو به جانب مغیرة بن شعبه نمود و فرمود:«تو آن کسی هستی که زنای محصنه مرتکب گشتی و عثمان در اثر نسبتی که با تو داشت، حد زنا را بر تو جاری نکرد و هر روزی که حکومت اسلامی به دست اهلش افتاد، باید تو را فورا به قتل رساند، زیرا خون تو به حکم شارع مقدس اسلام، مباح و هدر است. ای مغیره! تو در اثر خبث سریره‌ای که داشتی، با اینکه فضائل مادرم زهرا را مکرر از پیغمبر اکرم شنیده بودی، با این وجود در روزی که معاندین، به خانه‌ی مادرم ریختند تا پدرم را به قهر برای بیعت با ابی‌بکر ببرند و مادرم برخاست تا از شوهرش که پیامبر سفارش او را کرده بود دفاع نماید، تو جلوی مادرم را سد کردی و به قدری تازیانه بر بدن مادرم زدی که بدن آن مظلومه از ضرب تازیانه‌ی تو خون آلوده گشت. پس کسی که با پاره‌ی تن پیامبر چنین معامله‌ای نماید، آیا جای آن هست که با فرزند او دشمنی نکند و در اذیت کردن او کوتاهی نماید؟»

بحارالانوار،ج۴۴،ص۸۰

وأنت ضربت فاطمة بنت رسول الله حتى أدميتها وألقت ما في بطنها استذلالا منك لرسول الله (ص) ، ومخالفة منك لامره تو بودی که زدی فاطمه (سلام الله علیها) را خون آلود کردی فاطمه (سلام الله علیها) را در حدی که سقط کرد آنچه که در شکم داشت ببینید نام مغیره هم در اینجا است در کنار قنفذ که است خود عمر نامش است اینها پیدا است که در این هجوم فاطمه (سلام الله علیها) مضروب شده است توسط این چند نفر یعنی تصریح شده است به نام عمر به نام قنفذ در اینجا به نام مغیره یک چنین نقشی را متاسفانه در آنجا ایفا کرده است بعد در فتوحات شرکت کرده است در جنگ یمامه در یرموک و اینها. حضور دارد عرض کنم که میاید زمان عمر عمر او را والی بحرینش می‌کند ولی چون آدم بدنامی بوده است و لیاقت شایستگی استانداری آنجا مردم اعتراض می‌کنند حالا چه رفتاری آنجا در بحرین بحرین که عرض می‌کنم اینجا هم قبلاً اشاره کردیم منظور این بحرین کوچولوی الان نیست که بحرین سیاسی امروز بحرینی که از عمان شروع بحرین تاریخی است عمان شروع شد تمام کشورهای حاشیه خلیج فارس را میگیرد تا بصره تمام این‌ها این امارات و کویت و اینها همه. در بحرین نامیده می‌شود ولایت آنجا منصوب کرد عمر.

مردم اعتراض کردند عمر عزلش کرد نصب کرد برای ولایت بصره در بصره آن جریان سخیف عجیب را انجام داد بحث زنای با زن شوهردار ام جمیل و چهار نفر هم به اصطلاح فرزندان عرض شود که یه برادران زیاد بن ابی ابوبکره و برادرانش در آن غرفه‌ای که بودند روبرو مشخص بود اتاقی که به هر حال این.اتفاق شنیع و رابطه نامشروع ایجاد شد بین مغیره و این زن در بصره مشاهده کردند آمدند شکوه که شکایت کردند در مدینه و گفتند جریان نسبت به ما شهادت علیه مغیره و بنا شد حد جاری کنند سه نفر از این‌ها شهادت کامل دادند نوبت به چهارمی که رسید با یک اشاره عمر و تهدید یا بله هرچی متأسفانه به گونه‌ای شهادت داد که چهار شاهد تکمیل نشد با عمر سهیم بود در رفع حد رجم از مغیره باید سنگسار می‌شد در کلمات امیرالمومنین ( سلام الله علیه). است که اگر من دست پیدا کنم بر مغیره او را رجم خواهم کرد این نشان میدهد که این حد باید جاری می‌شد بر او و با دخالت خلیفه دوم که به هر حال مغیره هم کم خدمت نکرده بود به او حد رجم از او برداشته شد مشهور درباره حالاتی در دوره جاهلیت از زناکارترین افراد است.

بعضی درباره چنین تعبیری که آدم به هر حال پست جنسی بود از این جهات و عجیب است که آقای عمر بعد از عزل او از بصره بعد از این افتضاح نصبش می‌کند به کوفه برای ولایت کوفه. نصب می‌کند و بود در آنجا تا زمان عثمان که عثمان عزلش کرد از به اصطلاح کوفه و نصبش کرد برای ارمنستان و آذربایجان و اینها در زمان خلافت امیرالمومنین ( سلام الله علیه) مغیره با حضرت ( علیه السلام) بیعت نکرده است و عرض کنم که در جنگ‌ها هم چه له چه علیه امیرالمؤمنین ( سلام الله علیه) شرکت نکرده است بعد از حکمیت ملحق شد به جبهه معاویه رفت سمت معاویه و در زمان معاویه معاویه مجدداً به کوفه نصبش کرد تا از زمان هلاکتش در سال پنجاه هجری. همان سالی که امام حسن ( علیه السلام) به شهادت رسید محرم به درک رفته در همان سال پنجاه و از جمله آخرین نکته‌ای که عرض می‌کنم به اصطلاح باقیات طالحات بگوییم برایش از اعمال بدی که برای بعد از خودش باقی گذاشت اینکه معاویه را تشویق کرد به نصب یزید به عنوان ولیعهد.

یعنی در ذهن معاویه و تشریع معاویه تشویق معاویه مغیره بود و متاسفانه معاویه بعد از مغیره زمینه‌ها را همانطور فراهم کرد و نکته دیگر هم. اینکه یکی از کسانی بود که خیلی صریح امیرالمومنین ( سلام الله علیه) را سب می‌کرد در کوفه چون معاویه به هر حال این سیاست را داشت یک وقت به سعسعه بن سوحان گفت که مبادا انتقاد کنی نسبت به عثمان و مبادا فضائل علی ( سلام الله علیه) را بگویی که این سلطان یعنی معاویه این را می‌پسندد و منع می‌کرد از ذکر فضائل امیرالمومنین ( سلام الله علیه) و تشویق می‌کرد به سب و بدگویی از آن حضرت ( علیه السلام) عجب و بعد در کوفه هم از دنیا میرود قبر مشخصی الان ندارد در کوفه اما بالاخره محل قبرش آنجا.

مجری:

چقدر در وصف انسان اینقدر عاقبت به شر. زندگیش را آخرش هم اینطوری.

استاد: جباری

به تعبیر برخی گفتند که هیچ نقطه مثبت و روشنی در زندگی او شما نمی‌یابید.

مجری:

اینکهخودش بگوید از عجایب زمانه است یک انسان یک به قول شما یک نقطه روشن.

استاد: جباری

برخی ممکن است در زندگی دوره خوبی داشته باشند بعد عاقبت به شر باشند اما کسی مثل این دوره جاهلیتش که آن بوده است اسلامش منافقانه بوده است عملکردش با این عملکرد ضعیفی که دارد.

مجری:

خیلی متشکرم. استراحتی کنیم برگردیم به موضوع اصلی بپردازیم بالاخره چون ضروری بود این مناسبت‌ها ذکر می شود شخصیت‌هایی هستند که بالاخره شاید بیننده‌ها خیلی ها در مناسبت متعدد اسم اینها را بشنوند خوب است که این‌ها را آشنا شوند از شما قابل تشکر باید قابلی شود به خاطر این مباحثی که ارائه فرموده متشکرم فراموش نکنید تلفن‌های برنامه هم است تماس بگیرید سوالاتتان را ان شاء الله مستقیم و مطرح کنید استاد ان شاء الله پاسخگو خواهند بود. همین الان هم می‌توانید تماس بگیرید و ان شاء الله بعد از برنامه بعد از این میان برنامه‌ای که در خدمت شما هستیم تلفن‌های شما را خواهیم داشت.

السلام علیک یا مولای یا صاحب العصر والزمان اللهم عجل لولیک الفرج اللهم عجل لولیک الفرج عزیزان بیننده همچنان با برنامه آینه تاریخ در خدمت شما هستیم و همچنان دعای ما تعجیل فرج آقا امام عصر( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) است بالاخره جمعه‌ها بعد از یک هفته انتظار پی در پی که انتظار داریم هر کدام از روزها ظهور آقا شود و آغاز قیامت حضرت ( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) به جمعه که میرسد عاشقان حضرت ( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) بیتاب‌تر از روزهای دیگر دعا می‌کنند و انتظار در یک چنین روزی و چنین ساعاتی به اوج خودش می‌رسد لذا است که در شامگاه جمعه بیشتر و بیشتر می گویند دعا کنید برای ظهور حضرت ( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) هم که صبحش همه دعای ندبه خوانده‌اند برای آقا امام عصر( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) به زودی زود دیده‌هایمان روشن شود به جمال آقا همچنان در خدمت جناب آقای دکتر جباری هستیم استاد خسته نباشید خیلی استفاده کردیم در بخش اول برنامه به این دو مطلبی که اشاره فرمودید و. خیلی زیبا و قابل استفاده.

اما بخش دوم به همان موضوع خودمون می‌خواهیم بپردازیم در خصوص سیره پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) که قطعاً ما را با سیره آقا امام عصر( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) بیشتر آشنا می‌کند می‌توانیم با امام ( عجل الله و تعالی فرجه الشریف) بیشتر آشنا شویم از طریق این گزارش‌هایی که شما برای ما می‌فرمایید در خدمت شما هستیم همچنان در سیره فردی بودیم دیگر بله بله بحث خواب و استراحت گذشت و در خدمت شما هستیم .

استاد: جباری

خواهش می‌کنم بله فکر می‌کنم چند نکته دیگر را هم ان شاء الله عرض می‌کنم در حد فرصت باقی مانده. با این فصل مربوط به بحث خواب و استراحت در سیره پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) را می‌بندیم و ان شاء الله وارد بحث دیگری میشویم بحث نظافت و بهداشت ان شاء الله از برنامه بعد اگر توفیق باشد ان شاء الله چند نکته را عرض کردم درباره سیره نبوی در ارتباط با بحث خواب و استراحت و اینها که جزو بخش‌های سیره فردی محسوب می شود آداب قبل از خواب را اشاره کردم که روایت بخصوص روایت امام هادی ( علیه السلام) که مضمونش این است که ما اهل بیت ( علیهم السلام) چنین خصلتی ده خصلت داریم که هفته قبل. به آن‌ها اشاره شد خیلی هم قابل استفاده است شامل پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) هم می‌شد.

یکی از نکات دیگر که از روایات قابل استفاده است درباره سیره پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) برای ما هم باید مورد توجه و تاسی باشد اینکه دارد که پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) قبل از خواب مقدمات را وسایل را زمینه‌های آن تهجد بعد از خواب را آماده می‌کرد عبارتی است در روایت نسبتاً مفصلی از امام صادق ( علیه السلام) این روایت را مرحوم شیخ طوسی در کتاب شریف تهذیب الاحکام جلد دو صفحه سیصد و سی و چهار حدیث هزار و سیصد و هفتاد و هفت نقل می‌کند:

محمد بن علي بن محبوب عن العباس بن معروف عن عبد الله بن المغيرة عن معاوية بن وهب قال : سمعت أبا عبد الله عليه‌السلام يقول : وذكر صلاة النبي صلى‌الله‌عليه‌وآله قال : كان يؤتى بطهور فيخمر عند رأسه ويوضع سواكه تحت فراشه ثم ينام ما شاء الله فإذا استيقظ جلس ثم قلب بصره في السماء ثم تلا الآيات من آل عمران (إن في خلق السماوات والارض واختلاف الليل والنهار) الآية ثم يستن ويتطهر ثم يقوم الى المسجد فيركع أربع ركعات على قدر قرائته ركوعه ، وسجوده على قدر ركوعه ، يركع حتى يقال متى يرفع رأسه ويسجد حتى يقال متى يرفع رأسه ، ثم يعود الى فراشه فينام ما شاء الله ، ثم يستيقظ فيجلس فيتلوا الآيات من آل عمران ويقلب بصره في السماء ثم يستن ويتطهر ويقوم الى المسجد فيصلي أربع ركعات كما ركع قبل ذلك ، ثم يعود الى فراشه فينام ما شاء الله ، ثم يستيقظ فيجلس فيتلو الآيات من آل عمران ويقلب بصره في السماء ثم يستن ويتطهر ويقوم الى المسجد فيوتر ويصلي الركعتين ثم يخرج الى الصلاة.

در ذكر نماز پيامبر صلى الله عليه و آله ـ :براى پيامبر صلى الله عليه و آله ظرف آبى مى آوردند . پس روى آن را مى پوشاند و بالاى سر خود مى گذاشت و مسواكش را زير بسترش مى نهاد و قدرى مى آرميد . سپس بيدار مى شد و مى نشست و در پىِ آن، ديده در آسمان مى گردانْد و اين آيات را از [سوره] آل عمران، تلاوت مى نمود : «همانا در آفرينش آسمان ها و زمين و آمد و شدِ شب و روز، بى گمان، نشانه هايى براى خردمندان است...» . آن گاه دندان هايش را مسواك مى زد و وضو مى گرفت و به مسجد مى رفت و چهار ركعت نماز مى گزارْد كه هر ركوعش به قدر قيامش بود و هر سجودش به قدر ركوعش . ركوع او، آن قدر طول مى كشيد كه گفته مى شد : كِى قامت راست مى كند؟ و سجده اش آن قدر طولانى مى گشت كه گفته مى شد : كِى سر از سجده بر مى دارد؟ او سپس به بسترش باز مى گشت و قدرى مى آرميد . آن گاه بيدار مى شد و مى نشست و آياتى از سوره آل عمران را قرائت مى كرد و ديده در آسمان مى گرداند . سپس مسواك مى زد و وضو مى گرفت و به مسجد مى رفت و همانند دفعه قبل ، چهار ركعت نماز مى گزارد . آن گاه به بستر بر مى گشت و هر مقدار كه خواست خدا بود ، مى خوابيد . سپس بيدار مى شد و مى نشست و آيات [سوره] آل عمران را تلاوت مى كرد و به اطراف آسمان مى نگريست. سپس مسواك مى زد و وضو مى گرفت و به مسجد مى رفت و وَتر به جاى مى آورْد و دو ركعت نماز مى گزارْد و آن گاه براى نماز [صبح ]بيرون مى رفت .

تهذيب الأحكام : ج 2 ص 334 ح 1377 ، مجمع البيان : ج 2 ص 908 ، منتقى الجمان : ج 2 ص 248 كلّها عن معاوية بن وهب ، بحار الأنوار : ج 16 ص 276 ح 115 .

معاویة بن وهب می گوید سمعت أبا عبد الله عليه‌السلام يقول : وذكر صلاة النبي صلى‌الله‌عليه‌وآله

ذکر نماز پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) را کرد امام صادق ( علیه السلام) فرمود که قال : كان يؤتى بطهور فيخمر عند رأسه طهور یعنی آب بالای سر پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) گذاشته میشد حالا امروز دستشویی است به هر حال جای. محسوس است دیگر برای وضو گرفتن به هر حال این‌ها آن زمان خوب به این شکل نبوده است اما برای بیدار شدن و وضو گرفتن پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) آب آماده‌ای بالا سرش می‌گذاشتند يؤتى بطهور فيخمر عند رأسه پوشیده می‌شد در مثلاً چیز که حالا حیوانی جانوری فلان داخل ظرف نرود از این جهت در ظرف آب را می‌پوشاند نکات بهداشتی است در سیره پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) است ويوضع سواكه تحت فراشه ثم ينام ما شاء الله فإذا استيقظ جلس ثم قلب بصره في السماء ثم تلا الآيات من آل عمران سواک یعنی مسواک چوب اراک بوده است که. قبلا امشب اشاره‌ای کردم دیگه بله امروزه هم به هر حال است در بعضی از این مناطق غرب آسیا در عربستان است حاجیان معمولا میروند برای زیارت از آنجا بعضاً تهیه می‌کنند درخت خاصی است که در عربستان می روید در مناطق دیگری مثل هند و امثال اینها این در غرب آسیا است بیشتر و چوبش را وقتی که می‌برند.

خیس که می شود و رطوبت می بیند ریش ریش می شود و از این چوب استفاده می‌شد ولی مزه ترش مانندی هم شاید داشته باشد و به این شکل وسیله مسواک اینو کنار خودش قرار می‌داد پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) و دارد که بعد از بیدار شدن مسواک می‌کرد پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) قبل از به هر حال نماز مسواک می کرد یا چند نوبت در شب مسواک تکرار می‌شد ذهن ما میرود سراغ همین خمیر دندان و مسواک و اینها که امروزه. چطور چند بار انجام می‌شد نه چوب مسواک بوده است که در دهان می‌چرخانده و دندان‌ها را تمیز می‌کرده است و دهان خوشبو می‌شد به نحوی با این ويوضع سواكه تحت فراشه ثم ينام ما شاء الله بعدش مقداری که به هر حال خداوند اراده کرده بود می‌خوابیدند و این درسی که برای ما دارد اینکه اگر بنا است ما شبمان متفاوت باشد با شب خیلی‌ها که این‌ها عنایتی به تهجد و شب بیداری و مستحبات. در دل شب از عبادات در دل شب ندارند.

در همین حد متدین باشد در حد همین یک نماز صبح که بلند شود بخواند خیلی هنر کردند بعضی ها بعضی ها هم که می‌خواهند تاسی به سیره معصومان (علیهم السلام) داشته باشند و با اولیا الهی خوب برای شبشان برنامه دارند که بخشی از قبل از اذان صبح را بیدار باشند برای آن باید ما مقدماتی را فراهم کنیم به هر حال حالا یه وقت انسان میرود مهمانی جایی قبلا سوال کنند که جهت قبله کجا است نیمه شب کسی نیست آنجا سوال کند یا سجاده لازم است قبل از خواب. طلب کند که سجاده‌ای داشته باشد که به هر حال وقتی برای تهجد بیدار شد اینها مقدمات و هرچه که به هر حال لازم است برای وضو گرفتن و امثال این‌ها به تعصب پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) که مقدمات تهجد را حضرت (صلی الله و علیه و آله و سلم) از قبل از خواب فراهم می‌کرد ما هم امروزه آنچه که لازم است برای تهجد آن مقدمات و اسباب ظاهری را فراهم کنیم اسباب معنوی را در ادامه عرض می‌کنم که با چه سیاستی و تدبیری پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) به وقت بلند می‌شدند و اینها هستند روایت این هم باز یک.

بحث دعا و اذکار قبل از خواب در همان. روایت امام هادی ( علیه السلام) اشاره شد روایات دیگری هم در این باره است که اهل بیت علیهم السلام از این جمع بندی می‌خواهم کنم بحث فاتحه الکتاب سوره حمد قبل از خواب را در همان روایت هم بود می‌خواندند سه قل هو الله را اشاره شد می‌خواندند آن تسبیحات اربعه و اللهم اغفر للمومنین صلوات بر پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) انبیا و دستور چهارگانه به فاطمه (سلام الله علیها) اشاره شد خواندن آیت الکرسی اشاره شد آیه:

شَهِدَ اللَّهُ أَنَّهُ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ وَالْمَلَائِكَةُ وَأُولُوا الْعِلْمِ قَائِمًا بِالْقِسْطِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ الْعَزِيزُ الْحَكِيمُ

خداوند، (با ایجادِ نظامِ واحدِ جهانِ هستی،) گواهی می‌دهد که معبودی جز او نیست؛ و فرشتگان و صاحبان دانش، (هر کدام به گونه‌ای بر این مطلب،) گواهی می‌دهند؛ در حالی که (خداوند در تمام عالم) قیام به عدالت دارد؛ معبودی جز او نیست، که هم توانا و هم حکیم است.

آل عمران (3):18

آیه هجده سوره آل عمران اشاره شد تسبیحات اربعه. با تقدیم سبحان الله بعد الحمدلله بعد الله اکبر اشاره شد دارد که رسول خدا (صلی الله و علیه و آله و سلم) بعد از قرائت آیت الکرسی یک دعایی می‌خواندند کوتاه این دعا که بِسْمِ اللّهِ، آمَنْتُ بِاللّهِ، وَكَفَرْتُ‌ بِالطَّاغُوتِ؛ اللّهُمَّ احْفَظْنِي فِي مَنامِي وَفِي يَقَظَتِي. این را مرحوم کلینی در کتاب شریف کافی جلد دو صفحه پانصد و سی و شش حدیث چهارم نقل کرده استو در منابع شیعی موجود است که بِسْمِ اللّهِ، آمَنْتُ بِاللّهِ، وَكَفَرْتُ‌ بِالطَّاغُوتِ؛ اللّهُمَّ احْفَظْنِي فِي مَنامِي وَفِي يَقَظَتِي ترجمه اش این است که به نام خدا. به خدا ایمان آوردم و به طاغوت کافر شدم خدایا در خواب و بیداری مرا حفظ فرما دعا برای حفظ در خواب و در بیداری. دعای خیلی خوبی از پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) .

مجری:

و بعضی اوقات بعضی از خواندن برخی از آیات ذکر مستحبی دارد در آیت الکرسی این حالا غیر از بحث خواب هم استحبابش است که بعدش این را بخوانیم یا نه چون معنیش خیلی منطبق بر مفاهیم آیه است.

استاد: جباری

بله بله چه اشکال دارد دعا است مطلق ذکر خدا در بیداری وخوابم مرا حفظ کن حتی در عالم بیداری هم آیت الکرسی که هر روز. توصیه شده است انسان بخواند خوب است این دعا خوانده شود یعنی گرچه ورودش برای قبل از خواب است اما مفهومش خیلی قشنگ است و پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) به قل هو الله مقید بودند به قل اعوذ رب الناس قل اعوذ رب الفلق دارد که قبل از خواب اینها را قرائت می‌کردند و معوذتین میخواندند و بر کف دستشان می‌دمیدند جالب است این‌ها را به اعضای بدنشان میمالیدند پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) که منشا برکات و. تقدس است اما از قرآن کلام الهی تقدس تبرک می‌جویند می گوید به دستشان می‌دمیدند و می‌مالیدند از سر مبارکشون شروع می‌کردند به صورتشان و دیگر قسمت‌های بدن می‌کشیدند و حتی سه بار تکرار می‌کردند بله این را در شمائل المحمدیه ترمذی نقل می‌کند این روایت را عرض شود که صفحه دویست و هجده به جز این حالا اذکار دیگری هم ذکر شده است که حالا دیگر فرصت نیست من متنش عرض کنم.

یک دعایی است که رسول خدا (صلی الله و علیه و آله و سلم) قبل از خواب این دعا را می‌خواندند برای اینکه در ساعت مشخصی بیدار شوند از خداوند کمک می گرفتند و در ادامه روایت که مرحوم شیخ طوسی نقل کرده است این روایت را در کتاب من عذر می‌خواهم مرحوم کلینی در کتاب شریف کافی جلد دو صفحه پانصد و چهل حدیث هجده نقل کرده است در ادامه روایت دارد که خداوند ملکی را بعد از این دعا موکل می‌کند که آن فرد بیدارش کند دعا این است که اَللّهُمَّ لا تُؤْمِنّي مَكْرَکَ وَلا تُنْسِني ذِكْرَکَ وَلا تَجْعَلْني مِنَ الْغافِلينَ، اَقُومُ ساعَةَ كَذا وَكَذا خدایا من را از مکرت ایمن به اصطلاح ساز و نسبت به یادت دچار فراموشیم مکن و از غافلان قرارم مده در ساعت فلان بیدار شوم یعنی ساعت ذکر می‌کند خداوند آن آیه شریفه آخر سوره کهف:

قُلْ إِنَّمَا أَنَا بَشَرٌ مِثْلُكُمْ يُوحَى إِلَيَّ أَنَّمَا إِلَهُكُمْ إِلَهٌ وَاحِدٌ فَمَنْ كَانَ يَرْجُو لِقَاءَ رَبِّهِ فَلْيَعْمَلْ عَمَلًا صَالِحًا وَلَا يُشْرِكْ بِعِبَادَةِ رَبِّهِ أَحَدًا

بگو: «من فقط بشری هستم مثل شما؛ (امتیازم این است که) به من وحی می‌شود که تنها معبودتان معبود یگانه است؛ پس هر که به لقای پروردگارش امید دارد، باید کاری شایسته انجام دهد، و هیچ کس را در عبادت پروردگارش شریک نکند!

کهف (18)؛110

مجری:

من خودم تجربه کردم سر همان ساعت هم بیدار شدم.

استاد: جباری

بله خداوند مامورانی فرشتگان الهی در واقع در خدمت مومنان هستند برای همین کارها دیگر و راجع به چگونگی خوابیدن هم در جلسات قبل اشاره شد که نحوه مثل میت در قبر بر پهلوی راست ائمه اطهار (علیهم السلام) و اهل بیت (علیهم السلام) دست راستم زیر گونه راست می‌گذاشتند که شاید وجهش همین باشد که نوعی تشابه است بین خواب و مرگ و در به اصطلاح دعاهایی که بعد از بیدار شدن. می‌خواندند پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) به اهل بیت (علیهم السلام) آنجا باز اشاره به این شده است که حمد می‌کند خدا را که زنده کرد من را بعد از ممات بعد از اینکه چون خواب هم یک جلوه‌ای از مرگ است دیگه آن آیه شریفه که عرض شود که مضمونش این است که به هر حال شما هم در عالم رویا خداوند:

اللَّهُ يَتَوَفَّى الْأَنْفُسَ حِينَ مَوْتِهَا وَالَّتِي لَمْ تَمُتْ فِي مَنَامِهَا فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضَى عَلَيْهَا الْمَوْتَ وَيُرْسِلُ الْأُخْرَى إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى إِنَّ فِي ذَلِكَ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَتَفَكَّرُونَ

خداوند ارواح را به هنگام مرگ قبض می‌کند، و ارواحی را که نمرده‌اند نیز به هنگام خواب می‌گیرد؛ سپس ارواح کسانی که فرمان مرگشان را صادر کرده نگه می‌دارد و ارواح دیگری را (که باید زنده بمانند) بازمی‌گرداند تا سرآمدی معیّن؛ در این امر نشانه‌های روشنی است برای کسانی که اندیشه می‌کنند!

زمر (39):42

تشبیه شباهتی است در واقع در عالم رویا. توفی انفس هنگام مرگ نفس می‌گیرد یا روح را می‌گیرد از بدن و در خواب منتها فَيُمْسِكُ الَّتِي قَضَى عَلَيْهَا الْمَوْتَ آن کسی که برایش مقدر است مرگ آن جان را نگه می‌دارد وَيُرْسِلُ الْأُخْرَى إِلَى أَجَلٍ مُسَمًّى جان کسی که بنا نیست بیدار باشد و در آیه شریفه مرگ را به خواب را به مرگ به نحوی تشبیه کرده است.

نکته دیگر پرهیز از خواب مداوم و پیوسته است در روایت امام صادق ( علیه السلام) مفصل امام صادق ( علیه السلام) که عرض کردم در کتاب شریف تهذیب شیخ. طوسی جلد دو صفحه سیصد و سی و چهار آمده است آنجا امام صادق ( علیه السلام) اشاره می‌کند که پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) خواب مداوم نداشت یک مقدار می‌خوابیدند بعد برمی‌خواستند وضو می‌گرفتند چهار رکعت نماز شب می‌خواندند دوباره می‌خوابیدن بعد از مقداری برمی‌خاستند مجدد وضو می‌گرفتند و چهار رکعت دوباره می‌خوابیدند و بعد دیگر پا می‌شدند وصل به اذان صبح میشد سه رکعت نماز شب بعد می‌خواندند در این روایت به تفصیل آمده است به هر حال حالا نمیگویم که حالا ماها الزاما چنین کنیم حالا پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) چون. عرض می‌کنم که دستورات خاصی داشته استدر بحث تهجد تهجد بر ایشان واجب بوده است.

و خواب مداوم هم با عرض شود که روح بیدار پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) به اصطلاح فرمود که:

عنه صلى الله عليه و آله: تَنامُ عَيناي و لا يَنامُ قَلبي.

حضرت رسول صلی الله علیه وآله فرمودند: چشمانم می خوابد ولی قلبم نمی خوابد

(بحارالأنوار جلد 22 صفحه 27) [كنز العمّال: 32249]

چشمم به اصطلاح بسته می‌شود می‌خوابد اما قلبم بیدار است با این شاید به هر حال سازگارتر هستیم که پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) مداوم یک چند ساعت نخوابد این وسط بلند شود دوباره استراحت کند اما حالا ما بالاخره به گونه ای خوابمان را تنظیم کنیم در وقت خوبی اول شب بخوابیم که سرزنده بلند شویم یک چهار ساعتی پنج ساعتی. چهار ساعت و نیمی هر مقدار که بددن نیاز دارد انسان خواب به بدن بدهد در وقت خودش که وقتش هم می گویند معمولاً این خوابی که مثلاً بین ساعت ده تا دو نصف شب سه نصف انجام شود بهترین وقت خواب است که بدن نیاز دارد که ممکن است سه ساعت چهار ساعت خواب در این مقدار تأمین کند پنج شش ساعت خواب در غیر این وقت را کسی مثلاً ساعت دوازده شب بخوابد بخواهد از آن طرف هم به وقت بلند شود خوب اینها سخت می شود بله این هم یک آدابی. داشته است رسول خدا (صلی الله و علیه و آله و سلم) بعد از بیدار شدن بعد از خواب و استراحت اولاً سجده بوده است. ای کاش ما بتوانیم مقید به این عادت شویم.

مجری:

سر که از بالش برداشتیم به خاک بیفتیم و سجده کنیم؟

استاد: جباری

مهری چیزی همراهمان باشد آنجا به سجده بیفتیم رو به قبله و دعای پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم) می‌خواندند بعد از به حساب بیداری که حالا عرض میکنم روایت از امام باقر ( علیه السلام) است که:

ما استيقظ رسول الله (صلي الله عليه و آله و سلم) من نوم قط الا خر لله - عزوجل - ساجدا؛

امام باقر علیه السّلام فرمودند:هيچ گاه رسول خدا (صلي الله عليه و آله و سلم) از خواب برنخاست ، جز آن كه در پيشگاه خداوند به سجده مى افتاد.

بحارالانوار، ج 16، ص 253.

هیچگاه پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) از خواب بر نمیخواست که شاید خواب روز را آن خواب قیلوله را هم شامل شود اطلاقش شامل شود از خواب برنمی‌خاست مگر اینکه خر لله - عزوجل - ساجدا؛ می‌افتد به سجده حالا که از خواب بیدار شده است روح هم باید بیدار شود با شکر برای نعمت حیات که خداوند مجدداً زنده کرد انسان را قبض روح شود انسان و دیگر از نعمت حیات که یک لا اله الا الله دیگر بتواند بگه یک نماز دیگر بتواند اقامه کند بعد دعایی که پیامبر اکرم (صلی الله و علیه و آله و سلم). می‌کردند این بود یک دعای اَلْحَمْدُ ِللهِ الَّذِي اَحْيانِي بَعدَ مَا اَماتَنِي وَ اِلَيهِ النُّشُورُ ، اَلحَمدُ ِللهِ الَّذِي رَدَّ عَلَيَّ رُوحِي لِاَحْمَدَهُ وَ اَعْبُدَهُ خیلی آسان حفظ می‌کند در سجده بخواند حمد خدایی که من را زنده ام کرد بعد از موتم من خواب را به موت در واقع تعبیر میکند ان ربی لغفور شکور یکی این دعا آمده است یکی هم این دعا در متن اهل سنت اَلْحَمْدُ ِللهِ الَّذِي اَحْيانِي بَعدَ مَا اَماتَنِي ولی دعای قبلی در مکارم اخلاق مرحوم طبرسی آمده بود این در. مسند احمد بن حنبل آمده است شبیه هم هستند اَلْحَمْدُ ِللهِ الَّذِي اَحْيانِي بَعدَ مَا اَماتَنِي وَ اِلَيهِ النُّشُورُ ،.

و باز دعای دیگری هم است که:

للّهُمَّ إنّي أسأَلُكَ خَيرَ هذَا اليَومِ ونورَهُ ، وهُداهُ وبَرَكَتَهُ ، وطَهورَهُ ومُعافاتَهُ ، اللّهُمَّ إنّي أسأَلُكَ خَيرَهُ وخَيرَ ما فيهِ ، وأعوذُ بِكَ مِن شَرِّهِ وشَرِّ ما بَعدَهُ .

پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ وقتى كه از خواب بيدار مى شد، اين دعا را مى خوانْد ـ: پروردگارا ! از تو خير و روشنى ، و هدايت و بركت ، و پاكى و عافيتِ اين روز را مى طلبم . خدايا ! از تو خيرِ اين روز و آنچه را در آن است ، مى خواهم و از شرّ اين روز و شرّ آنچه پس از آن است ، به تو پناه مى برم.

این دعا را گفتم که پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) در آغاز روز در سجده می‌خواندند و قرائت آیات از سوره آل عمران آیات صد و نود تا دویست این ده یازده آیه.

إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ رَبَّنَا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصَارٍ رَبَّنَا إِنَّنَا سَمِعْنَا مُنَادِيًا يُنَادِي لِلْإِيمَانِ أَنْ آمِنُوا بِرَبِّكُمْ فَآمَنَّا رَبَّنَا فَاغْفِرْ لَنَا ذُنُوبَنَا وَكَفِّرْ عَنَّا سَيِّئَاتِنَا وَتَوَفَّنَا مَعَ الْأَبْرَارِ رَبَّنَا وَآتِنَا مَا وَعَدْتَنَا عَلَى رُسُلِكَ وَلَا تُخْزِنَا يَوْمَ الْقِيَامَةِ إِنَّكَ لَا تُخْلِفُ الْمِيعَادَ فَاسْتَجَابَ لَهُمْ رَبُّهُمْ أَنِّي لَا أُضِيعُ عَمَلَ عَامِلٍ مِنْكُمْ مِنْ ذَكَرٍ أَوْ أُنْثَى بَعْضُكُمْ مِنْ بَعْضٍ فَالَّذِينَ هَاجَرُوا وَأُخْرِجُوا مِنْ دِيَارِهِمْ وَأُوذُوا فِي سَبِيلِي وَقَاتَلُوا وَقُتِلُوا لَأُكَفِّرَنَّ عَنْهُمْ سَيِّئَاتِهِمْ وَلَأُدْخِلَنَّهُمْ جَنَّاتٍ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ ثَوَابًا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَاللَّهُ عِنْدَهُ حُسْنُ الثَّوَابِ لَا يَغُرَّنَّكَ تَقَلُّبُ الَّذِينَ كَفَرُوا فِي الْبِلَادِ مَتَاعٌ قَلِيلٌ ثُمَّ مَأْوَاهُمْ جَهَنَّمُ وَبِئْسَ الْمِهَادُ لَكِنِ الَّذِينَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ جَنَّاتٌ تَجْرِي مِنْ تَحْتِهَا الْأَنْهَارُ خَالِدِينَ فِيهَا نُزُلًا مِنْ عِنْدِ اللَّهِ وَمَا عِنْدَ اللَّهِ خَيْرٌ لِلْأَبْرَارِ وَإِنَّ مِنْ أَهْلِ الْكِتَابِ لَمَنْ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْكُمْ وَمَا أُنْزِلَ إِلَيْهِمْ خَاشِعِينَ لِلَّهِ لَا يَشْتَرُونَ بِآيَاتِ اللَّهِ ثَمَنًا قَلِيلًا أُولَئِكَ لَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ إِنَّ اللَّهَ سَرِيعُ الْحِسَابِ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا اصْبِرُوا وَصَابِرُوا وَرَابِطُوا وَاتَّقُوا اللَّهَ لَعَلَّكُمْ تُفْلِحُونَ .

مسلما در آفرينش آسمانها و زمين و در پى يكديگر آمدن شب و روز براى خردمندان نشانه‏ هايى [قانع كننده] است همانان كه خدا را [در همه احوال] ايستاده و نشسته و به پهلو آرميده ياد مى كنند و در آفرينش آسمانها و زمين مى‏ انديشند [كه] پروردگارا اينها را بيهوده نيافريده‏ اى منزهى تو پس ما را از عذاب آتش دوزخ در امان بدار پروردگارا هر كه را تو در آتش درآورى يقينا رسوايش كرده‏ اى و براى ستمكاران ياورانى نيست پروردگارا ما شنيديم كه دعوتگرى به ايمان فرا مى‏ خواند كه به پروردگار خود ايمان آوريد پس ايمان آورديم پروردگارا گناهان ما را بيامرز و بديهاى ما را بزداى و ما را در زمره نيكان بميران پروردگارا و آنچه را كه به وسيله فرستادگانت به ما وعده داده‏ اى به ما عطا كن و ما را روز رستاخيز رسوا مگردان زيرا تو وعده‏ ات را خلاف نمى ‏كنى پس پروردگارشان دعاى آنان را اجابت كرد [و فرمود كه] من عمل هيچ صاحب عملى از شما را از مرد يا زن كه همه از يكديگريد تباه نمى ‏كنم پس كسانى كه هجرت كرده و از خانه ‏هاى خود رانده شده و در راه من آزار ديده و جنگيده و كشته شده‏ اند بديهايشان را از آنان مى‏ زدايم و آنان را در باغهايى كه از زير [درختان] آن نهرها روان است درمى ‏آورم [اين] پاداشى است از جانب خدا و پاداش نيكو نزد خداست مبادا رفت و آمد [و جنب و جوش] كافران در شهرها تو را دستخوش فريب كند [اين] كالاى ناچيز [و برخوردارى اندكى] است‏ سپس جايگاهشان دوزخ است و چه بد قرارگاهى است ولى كسانى كه پرواى پروردگارشان را پيشه ساخته‏ اند باغهايى خواهند داشت كه از زير [درختان] آن نهرها روان است در آنجا جاودانه بمانند [اين] پذيرايى از جانب خداست و آنچه نزد خداست براى نيكان بهتر است و البته از ميان اهل كتاب كسانى هستند كه به خدا و بدانچه به سوى شما نازل شده و به آنچه به سوى خودشان فرود آمده ايمان دارند در حالى كه در برابر خدا خاشعند و آيات خدا را به بهاى ناچيزى نمى‏ فروشند اينانند كه نزد پروردگارشان پاداش خود را خواهند داشت آرى خدا زودشمار است اى كسانى كه ايمان آورده‏ ايد صبر كنيد و ايستادگى ورزيد و مرزها را نگهبانى كنيد و از خدا پروا نماييد اميد است كه رستگار شويد

آل عمران(3):190-200

یا بله ۱۱ آیه را که شروعش با خلق السماوات و الارض که مستحب است دیگر انسان نگاه به آسمان کند إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ لَآيَاتٍ لِأُولِي الْأَلْبَابِ الَّذِينَ يَذْكُرُونَ اللَّهَ قِيَامًا وَقُعُودًا وَعَلَى جُنُوبِهِمْ وَيَتَفَكَّرُونَ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا سُبْحَانَكَ فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ نگاه به هستی کند و این ستارگان و این عظمت خدایا باطل نیافریدی از روی حکمتی آفریده و نظمی آفریدی فَقِنَا عَذَابَ النَّارِ آیات بعدش خیلی. جالب است انسان با توجه به رَبَّنَا إِنَّكَ مَنْ تُدْخِلِ النَّارَ فَقَدْ أَخْزَيْتَهُ وَمَا لِلظَّالِمِينَ مِنْ أَنْصَارٍ این ها آیات تکان دهنده دل شب انسان را به آسمان این ها را با توجه به خانه به هر حال.

مجری:

یادم می آید حضرتعالی در یک سری از وقایع که اشاره فرمودید در بحث هجرت می‌فرمودید که در مسیر مکه به مدینه امیرالمومنین ( سلام الله علیه) که فاطمات را همراه خودش آورده بود این آیات را می خواندند که اشاره کردید.

استاد: جباری

بله جالب است ده یازده آیه آخر این سوره. آل عمران این‌ها را ان شاء الله به آن مقید باشیم و عرض کنم که دیگر این فکر می‌کنم که کافی باشد این مقدار از آنچه که در ارتباط با قبل از خواب و بعد از خواب یک نکته را هم که حالا یک روایتی است که در متون اهل سنت است البته در دعائم الاسلام تمیمی مغربی علمای اسماعیلی است که:

إذا قام أحدكم من الليل فليفتتح صلاته بركعتين خفيفتين یعنی نماز شب که انسان شروع میکند بخواند اول دو رکعت. خفیف بخواند که در حال پیدا کند مثلاً وارد نماز شد بعد آن نماز دوم و سوم و چهارم از نماز شب را آنجا سیره پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) هم است که مفصل‌تر است که آیا پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) سوره‌های بلند را می‌خواندند یا در روایت دارد که سجده را ذکر سجده را انقدر طول می‌داد که کسی نگاه می‌کرد نمی‌دانست پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) کی از سجده کی از رکوع برمی‌خیزد تو نقلی است که رکوع پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) در دل شب گاهی به اندازه قرائتش بود یعنی قرائت چطور طول می‌کشید با حمد و آن سوره و این‌ها رکوع هم همینطور سجده هم همینطور. اهل بیت (علیهم السلام) کلاً گاهی هفتاد بار در رکوع در سجده ذکر تکرار کردند یک روایتی داریم از رسول خدا (صلی الله و علیه و آله و سلم) که من را کمکم کنید با طول سجود سجده‌های طولانی.

و اینکه گفته شده است که نزدیک‌ترین حالت بنده به خداوند سجده است در حالات مختلف یک بنده در طول روز دارد شبانه‌روز دارد آن حالتی که نزدیکترین قرب را به خداوند متعال دارد در حالت سجده و چه خوب است که انسان طولش بدهد زیاد داشته باشد حالات را. قبلا عرض کردم که توصیه بعضی از بزرگان غیر از این حالت عبادی در هر صبحگاهی در سجده صد بار ذکر یونسیه را در سجده گفتند.

مجری:

یکی از بزرگواران فرمودند خیلی تاثیرگذار است وصل کند نماز شب را به نماز صبح با همین سجده و این ذکری که حضرتعالی فرمودید در مورد خواب قیلوله هم دوست داشتیم توضیح بدهید حالا دیگر وقت نیست حالا در جلسات آینده. اشاره فرمودید که یک چنین خواب هم سنت است .

استاد: جباری

بله خواب قیلوله الزاماً قبل از اذان ظهر نیست اما نیمروز بعد از اذان ظهر و بعد از ناهار هم که الان ناهار مرسوم است تا قبل از عصر می گویند بله خیلی اثر دارد.

مجری:

درسته روایتی را از وسائل الشیعه دیدم که. کسی از درد بدن پیش پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) شکایت کرد پیامبر (صلی الله و علیه و آله و سلم) توصیه کرد به خواب قیلوله و بعد از او پرسید گفت نه الحمدلله دیگر آن دردها نیست این آثار وضعی حتی همین خواب قیلوله است خیلی متشکرم جناب آقای دکتر جباری از حضورتان در برنامه و صبر و حوصله‌ای که به خرج دادید در پاسخ به سوالات ما و بینندگان و مباحثی که ارائه فرمودید عزیزان بیننده به انتهای برنامه رسیدیم خیلی متشکریم از شما که پیگیر برنامه خودتان هستید ما را فراموش نکنید از دعای خیرتان و همچنین سه هزار پانزده پانزده را فراموش نکنید سوالات و پیشنهادات خودتان را ارسال کنید برایمان ان شاء لله . آن‌ها را می‌خوانند همکاران عزیزمان به وقت خودش اعمال خواهد شد تا دیدار دیگر از همه شما التماس دعا داریم و شما را به خدای منان می‌سپاریم اللهم عجل لولیک الفرج خداحافظ.

منتخب شبکه

موارد بیشتر